|
Vergi cennetleri bitiyor
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
- 21 Ocak 2006 Cumartesi - Hürriyet
38 maddeden oluşan Yeni Kurumlar Vergisi Tasarısı’nda, vergi cennetleriyle
mücadele amacıyla getirilmiş özel bir hüküm yeralıyor.
Buna göre, zararlı vergi rekabeti uygulayan ülkelerde yerleşik kurumlara yapılan
her türlü ödemeler üzerinden, Türkiye’deki kurum kazançlarının taşıdığı vergi
yüküne yaklaşık oranda bir vergi kesintisi yapılması öngörülüyor.
Zararlı vergi rekabeti uygulayan ülkelerde, yerleşik kurumlara veya bu ülkelerde
bulunan tam mükellef kurumlara ait işyeri veya daimi temsilcilere yapılacak her
türlü ödemeler bu kapsamda tutuluyor. Ancak, transfer fiyatlandırması esaslarına
göre emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri için
yapılan ödemelerle kredi ana para ve kar payı ödemeleri üzerinden bu fıkra
uyarınca vergi kesintisi yapılmayacak.
Yapılan düzenleme ile, vergi cenneti olarak nitelenen ülkelerde yerleşik gerçek
veya tüzel kişilere çeşitli adlar altında yapılacak ödemelerin, Türkiye’deki
vergi matrahlarını azaltmak amacıyla kullanılmasının önüne geçilmesi
amaçlanıyor.
KONTROL EDİLEN YABANCI KURUM KAZANCI
Tam mükellef kurumların, doğrudan veya dolaylı olarak ayrı ayrı ya da birlikte;
- Sermayesinin, kar payının veya oy kullanma hakkının en az yüzde 50’sine sahip
olmak suretiyle,
- Kontrol ettikleri yurtdışı iştiraklerinin kurum kazançları,
- Dağıtılsın veya dağıtılmasın,
belli koşulların gerçekleşmesine bağlı olarak, kurumlar vergisine tabi olacak.
İNŞAATÇIYA YÜZDE 15 STOPAJ
Yıllara yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara, bu işleri ile
ilgili olarak yapılan hakediş ödemelerinden yüzde 15 stopaj (vergi kesintisi)
yapılacak.
Ancak, Bakanlar Kurulu, bu oranları sıfıra kadar indirmeye yetkili olacak.
Şu anda yüzde 5 olan bu oranın, Bakanlar Kurulu’nca, yasa çıktıktan sonra yüzde
4 ya da 3’e çekilmesi bekleniyor.
YAT, KOTRA, UÇAK VE HELİKOPTERE MASRAF YAZMA ENGELİ
Kiralama yolu ile edinilen ya da şirkette kayıtlı olan yat, kotra ve sürat
motoru ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarının giderleri ve amortismanları,
masraf yazılamayacak.
Ancak, esas faaliyetleri bu taşıtların işletilmesi olanlar için, bu tür bir
kısıtlama olmayacak.
ALKOLLÜ İÇKİ VE SİGARA REKLAMINA GİDER KISITLAMASI
Her türlü alkollü içkiler ve sigara ile ilgili ilan reklam giderlerinin, yüzde
50’si, şirketlerce gider yazılamayacak.
Bakanlar Kurulu, gider yazılamayacak ilan ve reklam ödemeleri ile ilgili oranı
yzüde 100’e de çıkartabilecek.
ZARARLARIN KARDAN MAHSUBU
Şirketler, geçmiş yıl zararlarını 5 yıl süre ile gelecek yılın kazancından
düşebilecekler. Ancak, bu zarar altıncı yıla taşınamayacak.
Daha önce düşünülen, "mevcut yıl zararının geçmiş yıl karından mahsubu ve geçmiş
yılda ödenen verginin iadesi" uygulaması tasarıdan çıkartıldı.
ÖRTÜLÜ KAZANÇ KALDIRILIYOR
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun yürürlüğe girdiği günden itibaren ana hatları
değişmeden uygulanan "örtülü kazanç" müessesesi, yürürlükten kaldırılıyor.
Bunun yerine, OECD üyesi ülkelerde ve çoğu ülkelerde uygulanan "Transfer
fiyatlandırılması" müessesesi getiriliyor. Getirilen müessese, örtülü kazanç
müessesesinin daha kapsamlı bir düzenlemesi olarak göze çarpıyor.
ÖRTÜLÜ SERMAYE DEĞİŞİYOR
Yapılan düzenleme ile "örtülü sermaye" uygulamasında ki bazı belirsizlikler ve
ihtilaflara neden olan hükümler, açıklığa kavuşturuluyor. Yapılan değişiklikle,
örtülü sermaye uygulamasında borç/özkaynak oranı, ilişkili kişi ve özsermaye
tanımlarına açıklık getirilerek, objektif kriterler konuluyor.
Borç verme olayında, kurumun sermayesinde en az 1/4 oranında iştiraki olma
koşulu getiriliyor.
OKUL, SAĞLIK TESİSİ YURT VE KREŞ BAĞIŞI
"Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve
köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli
yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk
yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası
dolayısıyla yapılan harcamaların,
- Sözkonusu tesislerin inşası için yukarıda belirtilen kamu kuruluşlarına
yapılan her türlü bağış ve yardımların,
- Mevcut okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurtları ile çocuk yuvası, yetiştirme
yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin faaliyetlerini devam
ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı kurumlar
vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|