|
Seçim öncesi bardağın dolu ve boş tarafı
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com
21 Temmuz 2007 - Cumartesi - Hürriyet
YARIN, ülkemiz için önemli bir gün. Seçim sonuçları ile birlikte, Türkiye'de
yeni bir dönem başlayacak.
Bu aşamada, seçim öncesi bardağın dolu ve boş taraflarını ortaya koymakta yarar
var.
BARDAĞIN DOLU TARAFLARI
Kasım 2002 seçimlerinden bu yana;
Faiz oranları düştü.
Enflasyon yüzde 30'lardan yüzde 10 seviyesine kadar düştü.
Büyüme eksiden artıya geçti. Özelleştirme ve yabancı sermaye girişi hızlandı.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin oranları yüzde 30'dan 20'ye indirildi.
İhracat arttı. Turizm canlandı, KDV'si gecikmeli de olsa yüzde 8'e indirildi.
Borsada büyük bir yükseliş oldu. Tarihinin en yüksek seviyelerine çıktı.
Milli gelir ve kişi başına düşen gelir, dolar cinsinden arttı.
Bütçe açığı geriledi.
BARDAĞIN BOŞ TARAFLARI
İşsizlik, kayıt dışı ekonomi ve cari açık, ekonominin üç önemli sorunu olmaya
devam etti.
İç ve dış borçlarımızın toplamı yüzde 85 artarak, 222 milyar dolardan 408 milyar
dolara çıktı. Yüzde 200'ün üzerinde artarak 92 milyar dolara ulaşan özel sektör
borçları ciddi bir sorun.
İhracat arttı ama ithalat daha fazla arttı. 2006'da dış ticaret açığı 53 milyar
dolara, cari açık (döviz açığı) ise 1.5 milyar dolardan, 31 milyar dolara çıktı.
Protesto olan senetlerin sayısı yüzde 204, tutarı ise yüzde 663 arttı. Özellikle
esnaf zor durumda.
Milyonlarca SSK ve Bağ-Kur emeklisinin aylığı "açlık sınırı"nın altında kaldı.
Sıcak para olarak adlandırılan 88 milyar dolar civarındaki emanet para, büyük
bir sorun. Bunlar, Türkiye'de döviz cinsinden yüzde 20 civarında faiz geliri
sağladıkları gibi yabancıların borsa, Devlet tahvili ve fon gelirlerinin,
vergileri de sıfırlandı. Dünyanın en yüksek reel faizi, maalesef Türkiye'de...
Reel ücretler, 2001 seviyesinin bile gerisinde kaldı. Ücretlilerin vergi iadesi
kaldırıldı. Oranlar indirilirken, sadece ücretlilerin gelir vergisi oranı
indirilmedi.
Milli gelir arttı gözüküyor ama dolardaki büyük değer düşüklüğü ve Türk
parasının aşırı değerlenmesi, milli gelir olarak, gerçeğin üzerinde bir tutarın
ortaya çıkmasına neden oldu.
Pırlanta, elmas, yakut, inci gibi lüks malların KDV'si 1 Ağustos 2004'ten
itibaren yüzde 18'den sıfıra indirildi, havyarın KDV'si yüzde 8'e indirildi ama
tezek ve gübrenin, çocuk emziğinin, odun ve kömürün KDV'si hálá yüzde 18.
Dolaylı vergiler, bir ülkede vergi adaletinin olmadığının göstergesi. AB
ortalaması yüzde 35 iken, Türkiye'de bu oran yüzde 70'e dayandı. Sosyal
güvenlik, hálá ekonomide bir kara delik.
Bankacılık sektöründeki yabancı payı, yüzde 2'den 42'ye çıktı.
Kredi kartı borçları, yüzde 393 tüketici kredileri yüzde 1.878 arttı.
Yatırım yapılmasını, istihdam yaratılmasını teşvik eden "yatırım indirimi",
kazanılmış hakları da elden alacak şekilde kaldırıldı.
Akaryakıt fiyatı ve vergisinde, otomobil vergilerinde, internet kullanımında,
istihdam üzerindeki yüklerde "dünya rekoru" Türkiye'de...
Türkiye zenginleşti ama bu zenginlik adil dağılmadı. Yoksulluk hálá ciddi sorun.
Özellikle işsizlik, sıcak para ve cari açık büyük sorun. Bakan Ali Babacan bile
"Cari açığı finanse edemezsek, 200 km hızla duvara çarparız" diye olayın
vahametini anlatıyor...
Turgay Şeren'in sorusu
TÜRK Milli Takımı'nın ve Galatasaray'ın efsanevi kalecisi ve kaptanı "Berlin
Panteri" Turgay Şeren'den ilginç bir soru geldi. Kaptan soruyor;
"İşsizlik azalmadı, emekli, esnaf ve ücretli zor durumda. Bir yandan Türkiye'nin
gözbebeği tesisleri satılıyor diğer yandan borçlarımız çığ gibi artıyor. Vergi
mükellefi sayısı yaklaşık 400 bin azalmış. Hocam bu nasıl büyüme? Sanki vatandaş
için çok önemliymiş gibi başlıyorlar açıklamaya 'Borsa rekor kırdı, döviz düştü'
o sırada da bir alt yazı 'Çıkan çatışmada iki askerimiz şehit oldu' diye!..
Hocam, ben ekonomist değilim ama bütün bunlar olurken, borsanın yükselmesi, kimi
ilgilendiriyor, Allah aşkına söyler misiniz?"
Evet... Sevgili Kaptan da ekonominin durumuna, vatandaş gözüyle böyle bakıyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd. Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|