|
Sigara ve alkolün cazibesi
Şükrü Kızılot - 02 Şubat 2005 Çarşamba -
Dünya
Dün yapılan vergi artışları ile birlikte, kaçakçılar açısından sigara ve alkolün
cazibesi, biraz daha arttı.
Sigara ve alkoldeki ÖTV artışı Hürriyet
okurları için sürpriz değil. 9 Kasım 2004 günü yayınlanan ‘ÖTV Artışı
Özelleştirmeyi Baltalıyor’ başlıklı yazımızda: ‘2005 yılı bütçe tasarısına göre,
sigara ve alkollü içkiden alınacak olan ÖTV gelirinde, 2004’e kıyasla yüzde 50
artış bekleniyor. Bu da sigaranın özelleştirilmesini baltalayacak’ demiştik. O
tarihte yetkililer ‘Yok böyle bir şey, artış olmayacak’ demişlerdi ama dünkü
vergi artışları, bizi doğruladı. Dün artışın ilk dalgası geldi. Bunu 2005’in
sonuna kadar yapılacak, diğer artışlar izleyecek.
Son vergi artışlarına göre, sigaradaki vergi yapısı tabloda gösterilmiştir.
Tablodan da farkedileceği gibi, yapılan ÖTV artışı ve ÖTV’li tutar üzerinden
hesaplanan KDV ile birlikte bugün itibariyle;
- Vergisiz sigara bedelinin Tekel 2000’de yüzde 757’si, Samsun 216’da yüzde
93’ü, Marlboro’da yüzde 414’ü, Vinston’da yüzde 714’ü kadar vergi var.
- Toplam satış bedelinin ise Tekel 2000’de yüzde 80’ini, Samsun 216’da yüzde
93’ünü, Marlboro’da yüzde 81’ini, Vinston’da ise yüzde 93’ünü vergiler
oluşturuyor.
Görünen o ki Tekel sigaralarında ve yabancı sigaralarda, kısa süre içinde zam
yapılması gerekiyor.
İKİ AYRI DARBE
1- ÖTV Artışı Özelleştirmeyi Olumsuz Etkileyecek
Sigaradaki özelleştirme için, 16 Şubat 2005’e kadar teklif alınacaktı. Şimdi
belki de süre uzatılacak. Ancak, talepte bulunacak olanlar, yapılan ve yapılacak
zamları görünce, bir kısmı frene basacak bir kısmı da daha düşük teklif verecek.
Sigaranın vergisi ve kaçağı böylesine artarken, TEKEL’in özelleştirmesine kim
talip olur? Olsa da gerçek değerini verir mi? Bu aşamada, vergi artışlarına
bakınca, ‘Tekel’in özelleştirilmesinden vazmıgeçildi?’ sorusu akla geliyor.
2- Kaçakçılık Artacak
Başlıkta da belirttiğimiz gibi, kaçakçılar yönünden, sigara ve içki
kaçakçılığının cazibesi artacak. Tekel Genel Müdürü’nün açıklamasına göre,
ülkemize yılda 2025 bin ton kaçak sigara giriyor. Bundan kaynaklanan vergi kaybı
da bir katrilyon lirayı (1 milyar YTL’yi) buluyor. Kaçakçılar, bir konteynırdan
500 bin ila 1 milyon dolar gelir sağlıyorlardı. Şimdi daha da artacak. Vergi
oranlarının yüksekliği, kaçakçılığı teşvik edecek.
Benzer durum, içki için de geçerli. Birada yüzde 50, şarapta yüzde 120, rakıda
yüzde 26, votka ve viskide yüzde 22, likörde yüzde 15 vergi artışı yapıldı.
Şimdi ne olacak? İçki kaçakçılığı daha da artacak.
Paul Leroy Beaulieu’nun dediği gibi, ‘Fazla vergi, vergiyi öldürür.’
Sigara, içki ve akaryakıtta Dimyat’a pirince giderken, evdeki bulgurdan
oluyoruz...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|