|
Ne olacak bu büfeci ve lokantacıların hali
Şükrü Kızılot -
skizilot@yaklasim.com - 08 Şubat 2005
Salı - Hürriyet
SON günlerde, büfeci ve lokantacı esnaf, çok dertli. Türkiye’nin dört bir
yanından, faks ve mail gönderiyorlar.
Bazıları da, sorunlarını telefonla ya da bizzat gelerek, yaşadıkları örneklerle
ve kapanan işyeri sayısıyla birlikte anlatıyorlar. Dayanamayıp;
- Yetkililerle görüştünüz mü?
diye soruyorum.
- Evet, görüştük. Onlar da bize hak verip düzelteceklerini belirttiler, hatta
ilgili bakan söz bile verdi. Ancak maalesef bir sonuç çıkmadı yanıtını alıyorum.
Son umutları, Aralık 2004 sonunda çıkacak KDV Kararnamesi imiş, o kararnamede de
sorunlarına bir çözüm getirilmediğini görünce, moralleri iyice bozulmuş.
SORUN NE?
Sorunlarını biliyorum ama yine de kendi ağızlarından dinleyeyim diye, büfeci
esnafa ‘Olay nedir?’ sordum;
‘Hocam, örneğin ekmek arası peynir, domates ya da ekmek arası döner satıyoruz.
Ekmeği, domatesi, eti toptan alırken yüzde 1, peyniri alırken yüzde 8 KDV
ödüyoruz. Satarken yüzde 18 KDV ile satıyoruz. Büfede sattığımız tost, sandviç
ve diğer ürünlerin çoğunda, benzer sorunları yaşıyoruz.’
Ardından da büfeci esnafın yasalara uygun davranmakla, yaşam mücadelesi arasında
tercihe zorlandığına değinip, her ay yüklü KDV ödememek için, çok sayıda
esnafın, faturasız mal alıp fişsiz satmak zorunda kaldığını belirtiyor.
Peki, lokantacıların sorunu ne? Onu da kendilerinden dinleyelim;
‘Ekmeği, yufkayı, eti, kuru fasulye, barbunya, nohut, mercimek, patates, kuru
soğan, sarmısak, zeytinyağını ve meyve sebzeyi gidip toptan alıyoruz. Alırken
bunlar için yüzde 1 KDV ödüyoruz. Müşteriye sunduğumuzda; yüzde 1 ile
aldıklarımızın tamamı için yüzde 18 KDV hesaplıyoruz. Girişimiz yüzde 1,
çıkışımız yüzde 18 yani bire al 18’e sat. Bu bizim için büyük sorun.’
Bu yazıyı hazırlarken; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana ve Mersin
illerindeki Büfeciler ve Lokantacılar Odası başkanlarıyla konuştum. KDV
sorunundan ciddi anlamda mağdur olduklarını, ödenmemiş KDV borçlarının
bulunduğunu, çok sayıda işyerinin kapatıldığını ve sorunlarına ‘acil çözüm’
beklediklerini belirttiler.
Örneğin, İstanbul’da Büfeciler Odası’nın üye sayısı 3 bin 500’den, 1700’e
düşmüş. Kendisiyle görüştüğüm Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu
Başkanı Derviş Günday, Türkiye genelinde, kapanan binlerce büfe ve lokanta
olduğuna değindikten sonra, yüzde 18 KDV’nin, fiyatlara dahil edilip müşteriye
yansıtılmasının, halkın alım gücünün düşük olması ve rekabet nedeniyle, pratikte
pek kolay olmadığını belirtti.
Yaptığımız araştırmalardan ve konuştuğumuz yetkililerden edindiğimiz bilgilerin
ışığında vardığımız sonuç şu; büfelerde ve lokantalarda, alış ve satış
arasındaki KDV uçurumunun giderilmesi gerekiyor. Burada 1 ila 18 arasındaki
uçurumu gidermek için bir ‘ara yol’ da bulunabilir. Örneğin; yüzde 1 olan
girdiler 8’e yükseltilir, satış KDV’si de 18’den 8’e çekilir, böylelikle, bir
vergi kaybı da olmaz.
Şu andaki, yüzde 1 KDV ile yüzde 18 KDV ile satma olayında, oranlar arasındaki
uçurum, bir yandan kayıtdışılığı körüklüyor diğer yandan da esnafın
mağduriyetine hatta bazılarının, işyerlerine kapatmalarına neden oluyor.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|