|
Kapanan işyeri
sayısı son 10 yılın rekoru
Şükrü Kızılot - 05 Temmuz 2008 Cumartesi - Hürriyet
AÇILMASI kadar, kapanması da
normal bir olay. Ancak, açılan işyeri ile kapanan işyeri sayısını
kıyasladığımızda, kapanan işyeri sayısında can sıkıcı bir patlama varsa, işte bu
normal değil!..
KAPANAN YÜZDE 100 ARTTI
SON 5 YILDA
AÇILAN VE KAPANAN İŞYERİ SAYISI (Ocak-Mayıs) |
Açılan |
Kapanan |
Kapanan /
Açılan (%) |
16.596 |
6.409 |
39 |
20.762 |
7.338 |
35 |
25.039 |
9.429 |
38 |
23.080 |
10.810 |
47 |
22.670 |
21.335 |
97 |
KAYNAK :
TÜİK (www.tuik.gov.tr) |
2008 yılının ilk 5 ayında kapanan işyeri sayısını,
2007 yılının aynı dönemi ile kıyasladığımızda, sevimsiz bir tablo ortaya
çıkıyor.
2008’de kapanan işyeri sayısı, 2007’ye kıyasla, yaklaşık yüzde 100 artmış!..
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre; 2007 yılının ilk 5 ayında
kapanan işyeri sayısı 10 bin 810 iken, 2008 yılının aynı döneminde, yaklaşık
yüzde 100 artışla 21 bin 335’e ulaşmış.
5 yıl öncesi ile kıyasladığımızda, 2008’de kapanan işyeri sayısı, 2004 yılına
kıyasla yüzde 333 artmış durumda!..
Kapanan işyeri sayısına, son 10 yıllık dönem itibariyle baktığımızda, 2008
yılında son 10 yılın rekorunun kırıldığını fark ediyoruz. 1999 yılının
tamamında yani 12 ayında, kapanan işyeri sayısı 10 bin 166 iken, 2008 yılının
sadece 5 ayında 21 bin 335’e ulaştı.
KAPANAN DAHA FAZLA
İşin doğrusu, kapanan işyeri sayısı, TÜİK’in ilan ettiği sayının da çok
üzerinde!..
Nedenine gelince, TÜİK, yukarıdaki verileri ticaret sicili kayıtlarına göre
derliyor. Çok sayıda işyeri ticaret sicili kayıtlarında faal gözüküyor ama
aslında faal değil. Ekonomik krizden ve durgunluktan etkilenen binlerce işyeri,
faaliyetine fiilen son veriyor ama ticaret siciline bildirimde bulunmadığından,
ticaret sicili kayıtlarında işi terk etmiş sayılmıyor.
Bunları da göz önüne alarak, gerçek anlamda kapanan işyeri sayısının, 2008’de
açılanın da üzerinde olduğunu belirtebiliriz. Çoğu işyeri siftah yapmadan
kapanıyor. Kiralar, ücretler, vergiler, SSK primleri ödenemiyor. Bonolar
protestolu, çekler karşılıksız çıkıyor. Özetle; esnaf, sanatkar ve tüccar,
kepenkleri kapatıyor ve "Ben daha fazla dayanamıyorum" diyor.
Bu arada ilginç bir tespitimiz daha var; 2001 krizinde bile kapanan işyeri
sayısının, açılan işyeri sayısına oranı 2008 yılındaki gibi değildi!..
EKONOMİK TABLO
Kapanan işyeri sayısının, son 10 yılın rekoru olduğu bir dönemde, ekonomik
tabloya bakıyoruz; o da iç açıcı değil. Enflasyon tırmanışta, yıllık
hedefteki yüzde 169 sapma ile "dünya rekoru" Türkiye’de!.. Faiz
oranları, sürekli yükseliyor. Dünya da en yüksek faizin ödendiği ülke de
Türkiye!.. Uygulanan yanlış para politikası, ülke ekonomisini kısır bir döngünün
içine sıkıştırmış durumda. İşsizlik tırmanışta, son 20 yılın en yüksek
oranına ulaştı.
Nobel ödüllü ekonomist Prof.Dr. Joseph Stiglitz’in de belirttiği gibi,
Merkez Bankası’nın faiz artırımları, enflasyonu düşürmeyecek ancak işsizliği
daha çok artıracak. 2002 yılında 0.6 milyar YTL olan cari açık, 2008’de
50 milyar dolara tırmanıyor. 2007’de 47 milyar dolar olan dış ticaret
açığının, 2008’de 65 milyar dolara ulaşması bekleniyor.Kayıtdışı ekonomi
bir türlü önlenemiyor.
Kapanan işyeri sayısı arttıkça, yalnızca o işyerinin sahibi değil çalışanlar da
işsiz kalıyor. Olay ailelerini de etkiliyor. Kapanan işyerine mal satan
ya da hizmet yapan firmaların da işleri olumsuz yönde etkileniyor. Devletin de
Gelir Vergisi, KDV ve sigorta primi kaybı oluyor.
Özetle, durum iç açıcı değil. 2008 yılı, geçen yıldan kötü, gelecek yıldan iyi
bir görüntü sergiliyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |