|
Hadi bakalım tatile...
Şükrü Kızılot - 18 Haziran 2005 Cumartesi -
Hürriyet
OKULLAR tatil olmaya başladı. Yarın da üniversiteye giriş sınavları var. O da
bitince, tatil hazırlıklarına başlayabilirsiniz.
İşin doğrusu, tatil olayı önemli. Yıl boyu çalışanların, bir süre dinlenmeleri,
beden ve ruh sağlığı bakımından gerekli olduğu gibi, tatil sonrası verimliliği
ve motivasyonu da olumlu yönde etkiliyor...
İŞÇİLERİN İZİN SÜRESİ
İşçinin yıllık ücretli izne hak kazanabilmesi için, en az bir yıl çalışmış
olması gerekiyor. İş Yasası uyarınca, çalışanlara verilecek yıllık ücretli izin
süreleri tabloda belirtilmiştir.
Tablodaki süreler asgari izin süreleri. Bu süreler, toplu iş sözleşmeleri veya
hizmet sözleşmeleri ile artırılabiliyor. Ayrıca, 18 ve daha küçük yaştaki
işçiler ile 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin
süresi 20 günden az olamıyor (İş Kanunu Md.53).
Yıllık ücretli izin, iş günü olarak verildiğinden, izin süresine rastlayan
ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmıyor.
Bu günler, izin sürelerine ayrıca ekleniyor.
İşverenler, izin durumlarına ilişkin kayıt tutmak zorundadır. Bunu ‘izin
defteri’ ya da ‘kartoteks’ sistemi ile de izleyebilirler (Yıllık Ücretli İzin
Yönetmeliği, Md.20).
BÖLME VE MAHSUP
Yıllık ücretli izin süresi, işveren tarafından bölünemiyor. Bu iznin tabloda
gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi
zorunludur. Ancak, tarafların onayı ile bir bölümü 10 günden az olmamak üzere,
en çok üçe bölünebilir. İşveren tarafından, yıl içinde verilmiş bulunan başka
ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri, toplam süresi ne
olursa olsun, yıllık izne mahsup edilemiyor.
İşçi, yıllık ücretli iznini işyerinin bulunduğu yerden başka yerde geçirecekse,
talep etmesi ve bu hususu belgelemesi koşuluyla gidiş ve dönüşlerinde yolda
geçecek süreleri karşılamak üzere, işveren işçiye toplam dört güne kadar
ücretsiz izin vermek zorunda (İş K. Md.56/son).
İZİN ÜCRETİ
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin
ücretini işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek ya da avans olarak
vermek zorunda (İş K. Md. 57). Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta
tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri de işçiye ayrıca ödenecek.
Yıllık ücretli izin süresi için ödenecek ücretler üzerinden iş kazaları ile
meslek hastalıkları primleri hariç, diğer sigorta primlerinin işçi ve işveren
yönünden ödenmesine devam edilir.
Bu arada, işçilerin dikkat etmeleri gereken bir husus var. İşçi yıllık ücretli
iznini kullanmakta iken, izin süresi içinde ücret karşılığı çalıştığı tespit
edilirse, bu izin süresi içinde işçiye ödenen ücret, işveren tarafından geri
alınabilir (İş K. Md.58).
MEMURLARIN DURUMU
Memurların yıllık izin süresi;
- Hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar (10 yıl dahil) 20 gün,
- Hizmeti 10 yıldan fazla olanlar için 30 gün
olarak uygulanıyor (Devlet Memurları K. Md. 102). Hemen belirtelim, işçiler için
‘iş günü’ olan izin süresi, memurlarda ‘takvim günü’ olarak uygulanıyor.
Memurlarda cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yılara ait kullanılmayan
izin hakları düşüyor (DMK Md. 103). İşçi izin kullanmadığında, hizmet sözleşmesi
sona erdiğinde, buna ilişkin ücretleri de alıyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|