|
Kiracı ve mal sahibine vergi şoku
Şükrü Kızılot - 09 Temmuz 2005
Cumartesi - Hürriyet
2006 yılında, gayrimenkullerle ilgili vergiler, ortalığı karıştıracağa benziyor.
Yüzde 100’ün üzerindeki emlak vergisi artışı, bir yönüyle de kiracılarla mal
sahiplerini, karşı karşıya getirecek...
Sözü uzatmadan, olayı açıklamaya başlayalım.
BAŞLANGIÇ NOKTASI
Sorunun başlangıç noktası, ‘gayrimenkullerin 2006 yılı emlak vergisi değeri’ ile
ilgili... Bilmeyenler için özetleyelim. 2006 yılı emlak vergisine 4 koldan zam
geliyor.
1- Arsa metrekare bedeli, yükseltilecek. Geçmiş yıllarda, inanılmaz oranlarda
yükseltilen arsa bedelleri, büyük tepkilere neden olmuştu. Arsa değerleri, 4
yılda bir yükseltiliyor. 2006 yılı itibariyle, arsaların metrekare değerleri,
yeniden yükseltilecek. Olay sadece arsa sahiplerini değil, daire ve dükkan
sahiplerini de ilgilendiriyor. Apartman dairesi ya da dükkana isabet eden arsa
payı değeri, daire ya da dükkanın emlak vergisi değerine ilave ediliyor.
2- Binanın, inşaat metrekare bedeli, 2006 yılında, yükseltilerek yeniden
belirlenecek. Arsa payı değeri ile dairenin büyüklüğüne bakılarak, metrekare
bedeline göre hesaplanan değeri, birlikte gözönüne alınarak, apartman dairesi ya
da dükkanın değeri bulunacak.
3- 2005 yılı emlak vergisi oranları, 2006 yılında yüzde 50 oranında artırılacak.
Şu anda yasalaşmamış olan bir tasarı var. Belediyelerin gelirlerini artırmak
amacıyla, Emlak Vergisi oranlarının yüzde 50 artırılması amaçlanıyor.
4- Yüzde 50 artırılan orana göre hesaplanan emlak vergisinin, yüzde 10’u
oranında da ‘Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı’ alınacak.
Görüldüğü gibi, 2006 yılında, emlak vergisine, 4 koldan zam gelecek. Gelen bu
zam da yüzde 100’ü bulacak hatta daha fazla da olabilecek!..
2006 yılı enflasyon hedefi yüzde 5 olarak hedeflenirken, 2006 yılı emlak
vergisinde, yüzde 100 artış yoluna gidilmesi, gerçekten çok şaşırtıcı!..
KİRACI MAL SAHİBİ ŞOKU
Gayrimenkulün, emlak vergisine esas değerinin yükseltilmesi, kiracılarla mal
sahiplerini de karşı karşıya getirebilecek.
Yıllardır tartışılmasına rağmen halen yürürlükte olan bir yasa maddesi var.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesinde ‘emsal kira bedeli’ başlığı altında yer
alan bu maddeye göre, gayrimenkulünü kiraya verenlerin, beyan edecekleri yıllık
kira tutarı, gayrimenkulün emlak vergisi değerinin, yüzde 5’inden aşağı
olamıyor. Buna göre, 300.000 YTL değerindeki evini kiraya veren bir vatandaş,
yılda 15.000 YTL’den aşağı kira beyan edemiyor.
2006 yılından itibaren, gayrimenkullerin emlak vergisine esas olan değerleri
yükselecek. Böyle olunca, gayrimenkulünü kiraya veren kişi, yükseltilmiş değerin
yüzde 5’inden aşağı kira beyan edemeyecek. Örneğin, 300.000 YTL olan değer
600.000 YTL’ye yükseltildiğinde, 15.000 YTL yerine 30.000 YTL kira geliri beyan
etmek ve gelir vergisi ödemek gerekecek. Bu durumda mal sahibi de kira tutarına
‘Yasa asgari şu kadar yıllık kira beyan etmemi istiyor’ diye zam yapabilecek. Bu
da, kiracı-malsahibi tartışmaları başlatacak.
Diyeceksiniz ki ‘Bu işin hiç mi çözümü yok?’. Olmaz olur mu, tabii ki var. Henüz
açıklanmamış olan, gayrimenkullerin, 2006 yılı emlak vergisi değeri, makul
ölçüde yükseltilir, olur biter. Bir başka yol da, ‘emsal kira bedeli’ ile ilgili
yasa maddesini, yürürlükten kaldırmak olabilir.
Gayrimenkullerin emlak vergisi değerine, 4 koldan yapılacak olan zamma müdahele
edilmezse, ortalık çok karışacak. Bizden uyarması...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
