|
2005 yılı kira vergisinde ince noktalar
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 07
Ocak 2006 Cumartesi - Hürriyet
2005 yılında, kira geliri elde edenlerin, 1-15 Mart 2006 tarihleri arasında
beyanname vermeleri ve tahakkuk eden verginin de yarısını ödemeleri gerekiyor.
Kira geliri elde eden Hürriyet okurlarının, merak ettiği bazı konular aşağıda
açıklanmıştır.
1- Konutunu Kiraya Verip Kirada Oturanlar: Bu durumda olanlar, "Gerçek gider"
yöntemini seçerlerse, tahsil ettikleri kiradan, ödedikleri kirayı düşebilirler.
Ödedikleri kira daha fazla ise, beyanname verirler ancak vergi ödemezler. Ödenen
konut kirası, eşe ait konut kira gelirinden indirilemez. Ancak, kira
sözleşmesinin, kira geliri elde eden eş adına değiştirilmesi halinde,
indirilmesi mümkündür.
2- Kira Gelirinin Tahsil Edilmeyen Kısmı: Kira gelirleri beyan edilirken, tahsil
edilen ayların kirası beyan edilecek. Ancak, 2004 yılı kirasının bir kısmı
2005’te tahsil edilmişse, o da 2005 yılı kira geliri olarak beyan edilecek.
3- Konut Kira İstisnası Her Ev İçin Mi: Hayır. 2005 yılında 2.000 YTL (2006
yılında da 2.200 YTL) olan, konut kira gelirleri istisnası, kira geliri elde
edilen her ev için değil, toplam kira gelirine uygulanır.
4- Karı ve Kocanın Kira Gelirleri: Karı ve kocanın ayrı ayrı kira gelirleri
varsa, her ikisi de bu gelirlerini ayrı ayrı beyan ederler ve istisnadan da ayrı
ayrı yararlanırlar.
5- Hem İşyeri Hem de Konut Kira Geliri Olanlar: 2005 yılı konut kira geliri,
2.000 YTL’yi aştığında, beyanı gerekiyor. Maliye Bakanlığı görüşüne göre; konut
kirasının yanısıra işyeri kira geliri de elde edenlerin;
a) Konut kira gelirinden istisna düşülecek,
b) İstisna sonrası tutar ile işyeri kira geliri toplanacak,
c) Bu tutar 15.000 YTL’yi aşıyorsa, kira gelirinin tamamı beyan edilecek.
Aşmıyorsa, yalnızca 2.000 YTL’yi aşan, konut kira geliri beyan edilecek. Ancak
GVK Md. 86/1-c’de "vergiye tabi gelir toplamı" deyimi kullanıldığı için, yüzde
25 götürü gideri düştükten sonra kalan kısmın 15.000 YTL’lik sınırı aşıp
aşmadığına bakmak gerektiği düşüncesindeyiz.
6- Kira Geliri Elde Edenin Emekli Aylığı ya da Ücret Geliri: Kira geliri
nedeniyle, yıllık gelir vergisi beyannamesi verenlerin, ayrıca emekli
aylıklarını da beyan etmeleri gerekmiyor.
Kira gelirinin yanı sıra, ücret geliri de olanların, bir işverenden elde
ettikleri ücret gelirini, tutarı ne olursa olsun beyanı gerekmiyor. Ancak,
birden fazla işverenden ücret geliri elde edilmesi durumunda, asıl işverenin
dışındaki ücret gelirleri 15.000 YTL’yi aşıyorsa, ayrıca ücret gelirleri de
beyan edilecek.
7- İşyeri Kira Gelirinin Stopajını Kiracı Vergi Dairesine Yatırmazsa: İşyeri
sahibinin, bundan dolayı herhangi bir sorumluluğu yok. 2005 yılı işyeri kira
geliri 15.000 YTL’yi aşması nedeniyle beyan edildiğinde, bununla ilgili yüzde 22
stopajı, kiracı, vergi dairesine beyan etmemiş ya da yatırmamış olsa dahi,
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edebilir.
8- Eşe ya da Çocuğa Bedelsiz Kiralanan İşyeri: Yıllık emsal kira tutarı, 800 bin
YTL’yi aşıyorsa, yıllık beyanname ile tamamı beyan edilecek. Emsal kira bedeli,
o işyerinin, emlak vergisi değerinin yüzde 5’i olarak hesaplanacak.
9- Yazlık Evini Kiraya Verenler: 2005 yılında elde ettikleri kiranın tutarı,
2.000 YTL’yi (2006 yılında da 2.200 YTL’yi) aşmışsa beyan edilecek. Aşmamışsa
beyan edilmeyecek.
10- Yurtdışındaki Türklerin İşyeri Kira Geliri: Yurtdışında oturma ya da çalışma
izni bulunan Türk vatandaşları, Türkiye’de elde ettikleri, stopaja (vergi
kesintisine) tabi tutulmuş işyeri kira gelirlerini, tutarı ne olursa olsun beyan
etmeyecekler. 2005 yılı konut kira gelirini ise yıllık 2.000 YTL’yi aşıyorsa,
beyan edecekler.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|