|
AB’de otomobil, beyaz eşya ve tıraş sabununa
ÖTV yok
Şükrü Kızılot - 08 Eylül 2005 Perşembe
- Hürriyet
ÖTV diye adlandırılan ‘Özel Tüketim Vergisi’ ile yaklaşık üç yıldır tanışıyoruz.
Bu vergi sonradan geldi ama bir geldi pir geldi...
Şu anda en çok vergi ÖTV’den toplanıyor. Türkiye’de toplanan her 100 YTL
verginin, 33 YTL’si ÖTV’den toplanıyor. Bu gidişle daha da artacak.
Özellikle akaryakıt, alkollü içkiler, sigara ve otomobilde, satış bedelinin
yarıdan fazlası ÖTV’den oluşuyor.
ÖTV’nin getiriliş amaçlarından biri de Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde
uygulanıyor olması... Şimdi gelin bir de olayın pratiğine ve bazı gerçeklere
bakalım.
TIRAŞ KÖPÜĞÜ KOMEDİSİ
ÖTV genellikle, lüks tüketim mallarına uygulanan bir vergi. Dönüp bakıyoruz,
Türkiye’de erkeklerin tıraş olurken kullandıkları tıraş köpüğü ya da tıraş
sabunu da ‘lüks tüketim malı’ sayılıp, ÖTV’ye tabi tutuluyor. Yaklaşık dört ay
önce, tıraş köpüğünün ve tıraş sabununun ÖTV oranı, yüzde 300 artırıldı! (Bkz.
26 Nisan 2005 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2005/8716 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı).
Açıkçası, bu olaya yani tıraş köpüğünün lüks tarifeye alınmasına ve yıllık
enflasyon yüzde 8 iken, ÖTV’sine yüzde 300 zam yapılmasına yetkililer dahil,
kimsenin aklı ermiş değil. Normal tıraş sabunu ‘lüks’ ise, bu ülkede birçok
şeyin ‘süper lüks’ olması gerekir. Birileri köpürdeterek trilyonları götürürken,
vatandaşın tıraş köpüğünün üstüne gitmek ve lüks tarifesinden vergi almak doğru
değil.
Tıraş sabununun lüks sayılıp ÖTV’ye tabi tutulmasının ardından, vergi oranının
yüzde 300 artırılması tam bir komedi!... Vergi yasaları değiştirilirken, tıraş
sabununun ÖTV kapsamından yani IV sayılı listeden çıkarılması gerekir. Kaldı ki
AB ülkelerinde,‘tıraş köpüğü’ ÖTV’ye tabi tutulmuyor.
BEYAZ EŞYA DA LÜKS
AB vergi sistemi ile ülkemiz vergi sistemi arasında uyumlaştırma gerekçesiyle
ÖTV getirildi. Ancak dönüp bakıyoruz. AB ülkelerinde buzdolabı, çamaşır
makinesi, bulaşık makinesi, fırın gibi beyaz eşyalar ÖTV’ye tabi değil. Bizde
ise, beyaz eşyalar öteden beri lüks kapsamında, ÖTV’ye tabi tutuluyor.
AB ülkelerinde; parfüm, güzellik, makyaj ve cilt bakım ürünleri, tıraş
malzemeleri, ısıtıcılar ve kasetçalarlar, sofra ve mutfak eşyaları ÖTV’ye tabi
tutulmuyor. Bizde ise, bunların tamamı ÖTV’ye tabi!.. Aslında bu komediye de son
vermek gerekiyor ama pratikte zor gözüküyor...
OTOMOBİLDEKİ ÇELİŞKİ
Dünyada, hem akaryakıt hem de otomobil üzerinden, en yüksek oranlı vergiyi alan
ülkeyiz. Bu yönden de ‘özel bir dünya rekoru’na sahibiz. Otomobilden alınan
verginin ağırlıklı kısmı, ÖTV olarak alınıyor. ÖTV’nin oranı yüzde 37’den
başlıyor ve yüzde 84’ü buluyor. Bu arada, bir başka ilginç uygulama da ‘ÖTV’deki
verginin vergisi’ ile ilgili...
Örnekle açıklamak gerekirse; otomobilin fiyatı 100 birim, ÖTV’si de 84 birim
ise, KDV otomobilin 100 birimlik fiyatından değil ÖTV dahil 184 birimlik tutar
üzerinden hesaplanıyor. Yani verginin de vergisi alınıyor. 100 birimlik aracın
KDV ve ÖTV’si 117 birim oluyor.
Hemen açıklayalım, AB ülkelerinde, (Hollanda’da alınan yüzde 7 ÖTV ile
Belçika’daki sembolik ÖTV’yi saymazsak) otomobilden ÖTV alınması söz konusu
değil. Bu da Türkiye-AB ülkeleri kıyaslamasında, ilginç bir tablo!..
ALKOLLÜ İÇKİ VE KOLA
AB ülkelerinde, alkollü içkiler ÖTV’ye tabi tutuluyor. Türkiye’de ise, alkollü
içkilerin yanısıra, alkolsüz içki olan ‘kola’ da ÖTV’ye tabi tutuluyor. Bu da AB
ile kıyaslamada, ayrı bir çelişki olarak göze çarpıyor.
Aslında liste uzayıp gidiyor ama şimdilik bu kadar yeter galiba...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|