|
AB ve Türkiye’de alkollü içki vergileri
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com 12
Ekim 2005 Çarşamba - Hürriyet
ALKOLLÜ içkilerden, AB ülkelerinde de Türkiye’de olduğu gibi yüksek vergiler
alınıyor. En çok vergi de ‘yüksek alkollü’ içkilerden alınıyor.
AB mevzuatı, içki kategorisi bazında, yalnızca ‘minimum vergi’ tutarını
belirlemiş. Genel özellik; her ülkenin, kendi ürettiği ürünlerde, göreceli
olarak düşük, ithal ettiği ürün sınıflarında ise, yüksek ÖTV uygulamasıdır.
|
AÇIK İSTİSNA
VE DÜŞÜK VERGİ
AB mevzuatının, bazı ülkelere ‘açık istisna’ olanağı sağladığını
farkediyoruz.
1- Açık İstisnalar:
Yunanistan, milli içkisi olarak AB’ye kabul ettirdiği Uzo’dan, aldığı
ÖTV’yi, aynı kategoriye giren diğer alkollü içkilerden (viski, votka, cin
vs.) aldığı ÖTV’nin yüzde 50’si düzeyine kadar düşürme hakkına sahip olup,
bu hakkı da kullanmaktadır.
Fransa ise, aynı hakka ‘Rom’ için sahip.
2- Düşük Vergi Uygulamaları:
Şarap: 12 AB ülkesi, şarap üretiminden, ÖTV almıyor. İki AB üyesi ülke
(Fransa ve Macaristan) ise, 1 litre şaraptan sadece üç cent (5 Yeni Kuruş)
tutarında, ÖTV alıyor. Türkiye’de şaraptan alınan ÖTV, AB ülkeleri
ortalamasının, yüzde 360 fazlası.
AB üyesi ülkelerde, biradan alınan vergilerin, diğer alkollü içkilere
kıyasla, düşük tutulduğu farkediliyor.
Euro bazında, hektolitrede 1 birim alkolden alınan tüm vergiler, tabloda
gösterilmiştir. AVRUPA
ORTALAMASI
Türkiye’de, alkollü içkilerden alınan ÖTV, Avrupa ortalamasının üzerinde.
Örneğin 1000 litre alkollü içki üzerindeki ÖTV, Euro olarak aşağıdaki
gibi. |
Birada ÖTV Türkiye’de 707.74; Avrupa ortalaması
333.32
Şarapta ÖTV Türkiye’de 1952.14; Avrupa ortalaması 483.38
Yüksek alkollü içkide ÖTV Türkiye’de 9602,14; Avrupa ortalaması 6271,20
Dikkate alınması gereken önemli bir nokta da AB ve Türkiye’deki tüketicilerin
satın alma gücü arasındaki büyük farkla ilgili. Ödenen vergileri, kişi başı
GSMH’ye göre endeksleyerek yapılan analiz, çok çarpıcı sonuçlar ortaya
çıkarıyor. Türkiye’de tüketicilerin ödediği reel vergi, AB’de vergilerin en
yüksek olduğu İsveç’in bile dört katı...
Buna göre, endeksleme yaptığımızda, Euro olarak yüksek alkollü içkide ÖTV,
TÜRKİYE’DE 9.60 İKEN; İsveç’te 2.50, İrlanda’da 1.57, İngiltere’de 1.41,
Portekiz’de 0.97, Yunanistan’da 0.88, Belçika ve Hollanda’da 0.86, Fransa’da
0.77, Almanya’da 0.68, Avusturya’da 0.48, İtalya’da 0.44 olarak göze çarpıyor.
Sonuçta fazla vergi, kaçak yerli içki imalatını ve kaçak ithal içkiyi
körüklüyor. ‘Dimyat’a pirince giderken, evdeki bulgurdan olma’ benzeri
kayıtdışılığı körüklüyor ve büyük vergi kaybı oluyor...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|