|
AB yolunda bağcılık ve şarapçılık
Şükrü Kızılot - skizilot@yaklasim.com - 23
Kasım 2005 Çarşamba - Hürriyet
TARİHİ bin yıl öncesine dayanan şarap tüketimi, son yıllarda dünyada olduğu
gibi, Türkiye’de de hızla artıyor.
Dünyada bağ arazisi yönünden dördüncü, yaş üzüm üretimi yönünden de beşinci
sırada yeralan Türkiye, üretiminin çok az bir bölümünü bu sektörde
değerlendiriyor. Başbakan Yardımcısı Doç. Dr. Abdüllatif Şener’in, dünkü
Hürriyet’te yer alan açıklamasında da belirtildiği gibi, İspanya, Portekiz ve
İtalya’da üretilen şarapların yüzde 90’ı şaraba dönüşürken, Türkiye’de bu oran
yüzde 2’de kalıyor...
TÜRKİYE VE AB’DE VERGİLER
Geçtiğimiz perşembe günü İstanbul’da Wine-S 2005 Şarap ve Alkollü İçkiler
İhtisas Fuarı’nda düzenlenen ‘Şarap ve Alkollü İçkilerde ÖTV ve Vergilendirme’
konulu panel vardı. Oturum başkanlığını yaptığım bu panelde, Gelir İdaresi
Başkan Vekili Osman Arıoğlu, önemli açıklamalar yaptı. Panele Gelir İdaresi
Daire Başkanı Murat Sezgin ve sektörün önde gelen isimleri de konuşmacı olarak
katıldılar.
Sektör temsilcilerinin, en çok şikayetçi oldukları konu, vergilerin yüksekliği
ile ilgiliydi. AB üyesi ülkelerle kıyaslandığında, şu sonuçlar ortaya çıktı.
- 12 AB ülkesi, şarap üretiminden ÖTV almıyor.
- İki AB ülkesi (Fransa ve Macaristan) ise, 1 litre şaraptan sadece üç cent (5
Yeni Kuruş) tutarında ÖTV alıyor.
- Türkiye’de şaraptan alınan ÖTV, AB ülkeleri ortalamasının, yüzde 400’ü
civarında...
- Türkiye’nin şarap ihracatı 4 milyon dolar. Dünyadaki şarap ihracatının 150
milyar dolar olduğunu gözönüne aldığımızda, Türkiye’nin ihracatı, ‘okyanusta bir
damla’ gibi... Geçen hafta Zurih’te yapılan 100’ün üzerinde firmanın katıldığı,
şarap fuarını ziyaret edip dolaştım. Bu arada, merak edip araştırdım, fuara
katılan bir tek Türk firması yoktu.
KAYITDIŞI ÇOK YÜKSEK
Başbakan Yardımcısı Şener’in, dünkü açıklamasında okudunuz, 1904’te 340 milyon
litre şarap üreten Türkiye, bugün 90 milyon litre şarap üretiyor. Şarap
üretiminde çok düşük seviyedeyiz. Şener’in açıklamasına göre, üretimin üçte
ikisi kayıtdışı.
Bazı bakkallarda 2 YTL ya da 2.5 YTL’ye şarap satıldığını görüyoruz. Şaraptaki
asgari vergi yaklaşık 3 YTL olduğuna göre, bu nasıl oluyor? Daha önce
Hürriyet’te yazdığımız gibi bunların ‘üste para vererek’ 2 YTL’ye ya da 2.5
YTL’ye şarap satmaları gerekiyor.
Nasıl satıldığı belli. Şarap üretimi ve satışı kayıtdışı olunca, vergi de
olmuyor ve 2-3 YTL’ye, şarap satılabiliyor.
İşin doğrusu, alkollü içkilerde, vergileri indirme yoluna gidip, Başbakan’ın
deyimiyle ‘sürümden kazanmak’ daha avantajlı.
YENİ VERGİ YOK
Sektördeki kayıtdışılık, yalnızca vergi kaybı değil, haksız rekabete de neden
oluyor. Maliye’nin, bu konuda bazı ciddi önemler aldığını ve denetimler
başlatacağını belirten Arıoğlu, ‘2006 yılında şarap ve diğer alkollü içkilerde
oransal bir vergi artışı olmayacağını’ açıkladı.
Kendisine, ‘Oransal vergi artışı yok dediniz. Alkollü içkilerde bir de maktu
vergiler var. Maktu vergi artışı ne olacak?’ diye sorduğumda, bu anlamda da
vergi artışı olmayacağını belirtti. Şarapçılık ve bağcılık, müşterek yürütülmesi
gereken bir alan. Kayıtdışının önlenmesine paralel olarak, vergilerin
indirilmesinin, Türkiye ekonomisine ve sektöre ciddi katkısının olacağı
kuşkusuz...
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti -(0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
