Şirket ortaklığından hemen ayrılın
Sezgin Özcan - 04 Ağustos 2008 Pazartesi -
gazeteport
1983 - 1985 yılları arasında 2 yıl SSK hizmetim, ayrıca 1992 yılında başlayan ve
13 yıl süren esnaf Bağ-Kur’um var. Bu işle alakalı 2005 yılında vergi dairesi
ile esnaf odasından kaydımı kapattım ve Bağ-Kur hizmetimi kuruma başvurarak
sonlandırdım. Ancak Bağ-kur hizmetim devam ederken 1998 senesinde şirket
ortaklığım oldu ve bugün itibariyle ortaklığım devam ediyor. Bu şirket
ortaklığımı Bağ-Kur’a bildirmedim. Bağ-Kur kayıtlarında 2005 yılında terk etmiş
sigortalı olarak görünüyorum ve borcum yok. Bağ-Kur’a bu durumu bildirmeyi
düşündüm ancak çevremdekiler SSK'dan daha kısa sürede emekli olabileceğim için
başvuru yapmamamı, şirket ortaklığımı devam ettirmemi ve son prim ödemesinden
itibaren 60 ay geçip süre 5 yıl olunca Bağ-Kur’a başvurmamı ve Bağ-Kur’un bu
süreyi sileceğini söylediler. Böyle bir uygulama var mıdır?
Ayrıca 2005’ten beri SSK'yı 3,5 yıla tamamlamak
için prim yatırıyorum 2 ay kaldı. Bağ-Kur'a bildirmediğim şirket ortaklığım
ileride ortaya çıkınca SSK primlerimin geçersiz sayılması söz konusu olduğu
gibi, Bağ-Kur’un bu süreleri borçlandırma riskiyle de karşı karşıya kalabilirim?
Bu olumsuz durumun içerisinden en az zararla nasıl çıkar ve emekli olabilirim?
Kamil Baki
Öncelikle şirket ortaklığından hemen
ayrılmanızı öneriyorum. Normal koşullarda, 2005 yılında vergi kaydınızı kapatmış
olsanız da şirket ortaklığınız nedeniyle Bağ-Kur sigortalılığınızın devam etmesi
gerekiyordu. Şirket ortaklığınız tespit edilirse, Bağ-Kur sigortalılığınızın
kapatıldığı tarihten itibaren Bağ-Kur sigortalılığınız yeniden başlatılır. SSK
sigortalılığınız da geçersiz sayılır.
5510 sayılı yeni sosyal güvenlik kanununa göre,
5510 sayılı Kanunun 4/b maddesine göre sigortalılık niteliği taşıdığı (Bağ-Kur
sigortalısı olması gerektiği) halde 1 Ekim 2008 tarihine kadar kayıt ve
tescilini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülükleri 1 Ekim 2008
tarihinden itibaren başlayacak. Şirket ortaklığınız 1 Ekim 2008 tarihine kadar
tespit edilmez ve siz de bu tarihe kadar şirket ortaklığından ayrılmış
olursanız, SSK sigortalılığınız riske girmez.
Beş yıldan fazla prim borcu olanların prim borçlarının silinmesine ilişkin
Bağ-Kur Kanununun ek 19. maddesinin süresi 1 Ekim 2008 tarihinde doluyor ve prim
borcunuz bu tarihe kadar beş yıldan az süreye ilişkin olacağından bu madde
hükmünden yararlanamazsınız.
Benzer hüküm içeren 5510 sayılı yeni sosyal güvenlik kanununun geçici 17.
maddesine göre de prim borcunun silinebilmesi için 30 Nisan 2008 tarihi
itibariyle beş yıllık prim borcunun olması gerekiyor. Bu tarih itibariyle prim
borcunuz beş yıldan az süreye ilişkin olduğu için bu hükümden de
yararlanamazsınız.
Sonuç olarak öncelikle şirket ortaklığından
ayrılmanızı, sonrada 1 Ekim 2008 tarihine kadar şirket ortaklığınızın tespit
edilmemesi için dua etmenizi öneriyorum.
Yurtdışı borçlanmasıyla emeklilik
Ben 1962 doğumluyum. 1986 yılında Amerika’ya gittim ve halen bu ülkede
yaşıyorum. Türkiye’de hiç bir işte sigortalı olarak çalışmadım. Fakat şuan kesin
dönüş yapmak istiyorum. Türkiye’den nasıl emekli olabilirim? SSK’dan pirim
ödeyerek emekli olma şansım var mı? Varsa şuan pirim ödesem miktarı neyse, ne
zaman emekliliği hak edebilirim?
Mehmet Aydın
Yurtdışında 18 yaşını doldurduktan sonra geçen sigortalılık sürelerini ve bu
sürelerin arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik
sürelerinden istediğiniz kadarını borçlanabilirsiniz.
Borçlanılacak her bir gün için ödemeniz gereken tutar, başvuru tarihindeki
günlük asgari ücret ile günlük asgari ücretin 6,5 katı arasında seçeceğiniz
günlük kazancın yüzde 32’si kadardır. Tahakkuk ettirilen borcu, tebliğ
tarihinden itibaren üç ay içinde ödemeniz, üç ay içinde ödememeniz halinde
yeniden başvuru yapmanız gerekir.
Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi çalışmanız olmadığından,
borçlanma başvurusunu Sosyal Güvenlik Kurumuna yapmanız gerekiyor.
Türkiye’de herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi hizmetiniz
bulunmadığı için sigortalılık başlangıç tarihiniz, borçlanma tutarını tamamen
ödediğiniz tarihten borçlanacağınız gün sayısı kadar geriye götürülmek suretiyle
tespit edilir.
Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait sürelerin hangi sigortalılık haline göre
geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları olanların
borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları
yoksa 5510 sayılı yeni sosyal güvenlik kanununun 4/b maddesi (şuandaki Bağ-Kur)
kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul ediliyor. Türkiye’de
çalışmanız bulunmadığından borçlanacağınız süreler Bağ-Kur kapsamında geçmiş
sigortalılık süresi sayılır ve Bağ-Kur şartlarıyla emekli olursunuz.
Emeklilik için borçlanacağınız süre de dahil 25 tam yıl (9000 gün) prim ödemiş
olmanız gerekmekle birlikte, yaş şartınız borçlanacağınız süreye tespit edilecek
olan sigorta başlangıç tarihinize göre belirleneceğinden, emekliliğe hak
kazanacağınız yaşı şimdiden söyleyebilmek mümkün değil.
Yurtdışı hizmet borçlanmanızı Türkiye’ye dönüp SSK’lı olarak çalışmaya
başladıktan sonra yaparsanız, borçlanma başvurunuzu SSK’ya yapabilirsiniz ve
borçlandığınız süreler, SSK kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak dikkate
alınır.
SSK’dan emekli olmak istiyorsanız borçlanmanızı Türkiye’de sigortalı bir işe
girdikten sonra yapabilirsiniz. Ya da son 3,5 yılda SSK’ya prim ödeyerek SSK
şartlarıyla SSK’dan emekli olabilirsiniz. SSK’dan emekli olabilmeniz için de 25
yıllık sigortalılık süresi ve borçlanma sonrası belirlenecek sigortalılık
başlangıç tarihine göre tespit edilecek yaş koşulunu sağlamanız gerekecek. Ancak
9000 gün yerine en fazla 5975 gün prim ödemiş olmanız yetecek.
Borçlanma primleri ücretin vergi matrahından indiriliyor
21.04.1974 doğumluyum. İlk işe giriş tarihim 02.01.1998. Kasım 98 ile Temmuz 99
arasında 240 gün kısa dönem askerlik yaptım. Haziran 2008 ayı da dahil olmak
üzere toplam 3500 prim günüm var.
Askerlik borçlanması ile ilgili çeşitli
sitelerden hemen yapılması yönünde yazıları okuyunca Eskişehir SSK İl
Müdürlüğüne 20.06.2008 tarihinde borçlanma dilekçesi verdim. Bu konuda kafama
takılan birkaç hususu size danışmak istedim.
1. SSK'nın sitesinde ne zaman emekli olurum kısmına çalışma günlerimi girdiğimde
askerlik borçlanması günlerimin emeklilik tarihine hiçbir etkisinin olmadığını
görüyorum. Bu borçlanmayı yapmamın bana bir faydası var mı? (ileriki yıllarda
emekli maaşımın daha yüksek bağlanması gibi)
2. Çeşitli yazılarda askerlik borçlanmasından
vergi indirimi alacağımız yönünde ifadeler okumuştum. Fakat işyerimin personel
birimi bana bu uygulamanın kaldırıldığını söyledi. Artık askerlik
borçlanmasından vergi iadesi alamıyor muyuz?
Kutay Dimitoka
Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten sonra yapmış olduğunuzdan
sigorta başlangıcınızı geri götürmez. Dolayısıyla emeklilik tarihinizin öne
gelmesini sağlamaz.
Emekli aylığınız hesaplanırken 01.01.2000
öncesi ve sonrası sigortalılık sürenize göre iki ayrı kısmi aylık hesaplanıp,
emekli aylığınız bu iki kısmi aylığın toplamından oluşacak. Askerlik
borçlanmanız 01.01.2000 tarihinden önceki döneme ilişkin kısmi aylığınızı
etkiler. Prim ödeme gün sayınızın büyük kısmı 01.01.2000 tarihinden sonraya ait
olacağı için 01.01.2000 tarihinden önceki süreye ilişkin kısmi aylığınızın
emekli aylığınız içindeki payı oldukça düşük olacak. Bu nedenle de askerlik
borçlanmanızın emekli aylığınızın artmasına belirgin bir etkisi olmaz. Ancak
borçlandığınız süre prim ödeme gün sayınıza eklenir. Prim ödeme gün sayısı da
aylık bağlama oranının tespitinde belirleyici oluyor. Sonuç olarak prim ödeme
gün sayısı dışında askerlik borçlanması size büyük bir yarar sağlamaz.
Askerlik borçlanması nedeniyle vergi iadesi alınması söz konusu değil. Ancak
ödenen borçlanma primleri ücretin vergi matrahının tespitinde indirim konusu
yapılıyor. Bu da ücretinizden daha az vergi kesilmesini sağlıyor. Uygulamada
halen devam ediyor.
Kanunlarla belli edilen koşullar altında borçlanılarak ödenen aidat ve primler
Gelir Vergisi Kanununun 63/2. maddesinde sayılan aidat ve primler niteliğinde
olup, bunlar da ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması sırasında gider
olarak indirilmektedir.
Borçlanma aidat ve primlerinin ücretin gerçek safi tutarının hesaplanması
sırasında ne şekilde indirim konusu yapılacağı, 111 Sıra No.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliğinde açıklanmıştır. Buna göre, ücretlilerin askerlik borçlanmaları
ile diğer nedenlerden kaynaklanan hizmet borçlanmaları için SSK ve Emekli
Sandığı’na ödedikleri borçlanma prim ve aidatlarının, ödemenin yapıldığı döneme
ait ücretin vergi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınması
gerekmektedir.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre, askerlik borçlanması primlerinin
tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde SSK’ya ödenmesi gerekiyor. Primin
taksitle ödenmesi halinde, ödemenin yapıldığı aya ilişkin ücretin vergi
matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınması; primin toptan ödenmiş
olması halinde ise ödenen tutara ulaşıncaya kadar bu miktarın ücretin vergi
matrahının tespitinde dikkate alınması gerekiyor. Örneğin Temmuz ayında 2 bin
YTL askerlik borçlanması bedeli ödenmiş ise bu tutarın indiriminde Temmuz ayı
ücretinden başlanılıp, tamamının indirim konusu yapılamaması halinde Ağustos,
Eylül ve izleyen aylarda 2 bin YTL’ye ulaşılıncaya kadar indirime devam edilir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik
Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd. Şti -
Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına Hoş Geldiniz. |