İşe başladığınız tarihten itibaren SGDP
ödemeniz gerekiyordu
Sezgin Özcan - 15 Aralık 2008 Pazartesi -
gazeteport
İstemeden bir hata yaptığımı zannediyorum. SSK’dan 2001 yılında emekli oldum.
İki yıla yakındır mali müşavirlik yapıyorum. Bu durumda sosyal güvenlik destek
primi (SGDP) primi ödeyecek miyim? Bugüne kadar ödemedim. Ödersem ne kadar
ödemem gerekir. 01.10.2008 tarihinden sonra mı primi ödemem lazım, yoksa işe ilk
başladığım günden beri mi? Bu primleri ödememiş olmam yanımda çalışanların ve
benim sağlık hizmetlerinden yararlanmama engel olur mu?
M. Emir
Mali müşavir olarak işe başladığınız tarihten itibaren SGDP ödemeniz
gerekiyordu. 1 Ekim 2008 tarihine kadar her ay için ödemeniz gereken SGDP tutarı
Bağ-Kur 12. gelir basamağının yüzde 10 kadardı. 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren
ise emekli aylığınızdan yüzde 12’si kadar kesinti yapılacak. Kesinti tutarı 2009
yılında yüzde 13, 2010’da yüzde14, 2011’de yüzde 15 olacak.
Bugüne kadar SGDP ödememiş olmanız yanınızda
çalışanların ve sizin sağlık hizmetlerinden yararlanmanıza engel olmaz. Ancak
geçmiş döneme ilişkin prim tutarlarını gecikme zammı ile ödersiniz. Sosyal
Güvenlik Kurumu’na bildirimde bulunmamanız halinde, bundan sonraki döneme
ilişkin primler de gecikme zammına girer.
Sigortalılığı sona eren kaç gün sağlık hizmeti alabilecek
Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliğinin 10. maddesinin (3) numaralı
fıkrasında; “Kanunun 4. maddesi birinci fıkrası (a) bendi kapsamında sigortalı
olanların sigortalılık niteliğini yitirildikleri tarihi takip eden 10. günden,
(b) ve (c) bendi kapsamında sigortalı olanların ise sigortalılık niteliğini
yitirildikleri tarihten itibaren tabi oldukları bent kapsamındaki genel sağlık
sigortalılıkları sona erer.” ifadesi yer alıyor.
Bu durumda 4/a sigortalıları, sigortalılıkları
sona erdiği tarihten itibaren 90 gün mü yoksa bu ifadeye göre 10 gün mü sağlık
yardımı alabiliyorlar?
Bekir Zaim
4/a (SSK) sigortalıları, zorunlu sigortalılıkları sona erdiği tarihten itibaren
10 gün, dolaylı olarak da 90 gün sağlık yardımı alacaklar. Ayrıca bu uygulama,
her ne kadar sorunuzda belirtmiş olduğunuz Yönetmelik maddesine göre sadece 4/a
sigortalıları için söz konusu ise de aslında 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli
Sandığı) kapsamında sigortalı olanlar için de geçerli.
Genel sağlık sigortalılığının ne zaman sona
ermiş sayılacağı ve zorunlu sigortalılığı sona erenlerin ne kadar süre ile sağlı
hizmetlerinden yararlanacağına ilişkin hükümler, 5510 sayılı SS ve GSS Kanunun
67. maddesinde; Genel Sağlı Sigortası İşlemleri Yönetmeliğinin de 10 ve 32.
maddelerinde yer alıyor.
5510 sayılı Kanunun 67. maddesinin dördüncü fıkrasına göre, Kanunun 60.
maddesinin (a) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılanlar, zorunlu
sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık
sigortasından yararlanacaklar. 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (a) bendine göre sadece 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olanlar değil,
4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olanlarda genel
sağlık sigortalısı sayılıyorlar. Dolayısıyla Yönetmeliğin 10. maddesinde yer
alan 4/b ve 4/c kapsamında sigortalı olanların sigortalılık niteliğini
yitirdikleri tarihten itibaren tabi oldukları bent (4/b ve 4/c) kapsamındaki
sigortalılıklarının sona ereceğine ilişkin düzenleme 5510 sayılı Kanunun 67.
maddesinde yer alan hükümle çelişiyor. Nitekim Yönetmeliğin 32. maddesinde yer
alan Kanun hükmüyle çelişen benzer hüküm, 23.10.2008 tarihli Resmi Gazete’de
yayımlanan Yönetmelik ile 4/b ve 4/c kapsamında sigortalı sayılanlarında zorunlu
sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren on gün süreyle genel sağlık
sigortasından yararlanacakları şeklinde değiştirilmiştir.
Buna göre; 4/a, 4/b ve 4/c kapsamındaki
sigortalı sayılanlar, zorunlu sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren
on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanacaklar. Sigortalılık
niteliğini yitirdikleri tarihi takip eden onuncu günden sonra 4/a, 4/b ve 4/c
kapsamındaki sigortalılıklarından dolayı genel sağlık sigortasından
yararlanamayacaklar. Ancak bu kişiler, 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin diğer
bentlerine göre (durumlarına uyan bende göre) genel sağlık sigortalısı
sayılacaklar ve sonradan tabi oldukları bent kapsamında sağlık yardımı
alacaklar. Bu durumda, 4/a, 4/b ve 4/c kapsamındaki zorunlu sigortalılıklarını
yitirdikleri tarihten geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu
sigortalılıkları varsa, zorunlu sigortalılıklarından sonraki genel sağlık
sigortalılıklarından dolayı prim borcu olup olmadığına bakılmaksızın,
sigortalılık niteliğini yitirdikleri tarihten itibaren 90 gün süreyle, bakmakla
yükümlü olduğu kişiler dahil sağlık hizmetlerinden yararlandırılacaklar.
Bir örnek vermek gerekirse;
1.1.2008 tarihinden itibaren 4/a (SSK) kapsamında zorunlu sigortalı olan kişi,
1.10.2008 tarihi itibariyle 5510 sayılı kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (a/1) alt bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılacak. Bu kişinin
30.11.2008 tarihinde 4/a kapsamındaki zorunlu sigortalılığının sona erdiğini
varsayarsak, bu kişi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler 10.12.2008 tarihine
kadar on gün süreyle genel sağlık sigortasından yararlanacaklar.
Diğer yandan, her vatandaşın bir şekilde genel sağlık sigortası kapsamında
olacağı ilkesinden hareketle bu kişi, 1.12.2008 tarihinden itibaren 60. maddenin
birinci fıkrasının (a) bendi hariç diğer bentlerine göre genel sağlık
sigortalısı sayılacak. Örneğin zorunlu sigortalılığı sona erdikten sonra isteğe
bağlı sigortalı olması halinde, 5510 sayılı Kanunun 60. maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendine göre genel sağlık sigortalısı sayılacak. İşte bu durumda,
4/a kapsamındaki sigortalılığının sona erdiği tarihten geriye doğru bir yıl
içinde 90 günlük zorunlu sigortalılığı bulunduğundan, normal koşullarda 1 YTL
dahi prim borcu bulunan isteğe bağlı sigortalılar sağlık yardımı alamazken,
isteğe bağlı sigortalılığından dolayı borcu olsa da 90 gün süreyle bakmakla
yükümlü olduğu kişiler de dahil olmak üzere sağlık hizmetlerinden
yararlanacaklar.
Dolayısıyla sigortalılığı sona erdiği tarihten
geriye doğru bir yıl içinde 90 günlük zorunlu sigortalılığı bulunan 4/a, 4/b ve
4/c kapsamındaki sigortalılar 90 gün sağlık yardımı alabilecekler.
Prim ödeme imkânınız olmazsa 58 yaşında emekli olabilirsiniz
Bu kriz beni de vurdu. Bir hafta önce işten çıkartıldım. 52 yaşındayım,
Mayıs1983’te 20 aylık askerliğimi tamamladım. 15 Eylül 1986-30 Haziran 2004
yıllar arasında 18 yıl kesintisiz Bağ-Kur’a zorunlu ödeme yaptım. 2006-2008
arasında 600 gün SSK prim ödemem var. Hesabım SSK’lı olarak çalışıp 3,5
yılsonunda emekli olmaktı, şimdi olmayacak gibi, çünkü bir hafta önce işten
çıkartıldım.
Bu durumda, hiç bir iş bulup sigortalı
çalışmazsam ne zaman emekli olabilirim? 20 aylık askerlik borçlanmasını yaparsam
veya yapamamam durumunda emekliliğim ne olur? Özellikle bundan sonra hiç bir
kuruma ödeme yapmadan ne zaman normal şartlarda emekli olacağımı öğrenmek
istiyorum. Ayrıca yaş haddinden emekli olmak istersem emekli olur muyum, ne
zaman?
Feyyaz Kantarcı
Öncelikle geçmiş olsun, durumunuza üzüldüm. İnşallah kısa sürede yeniden iş
sahibi olursunuz.
Şu anda askerlik borçlanması yapmanıza gerek
yok. Bundan sonraki süreçte çalışıp çalışmama durumunuza göre askerlik
borçlanmasını ileri tarihlerde değerlendirmenizi öneririm.
Bağ-Kur’dan ya 25 yıllık (9000 günlük)
sigortalılık süresini tamamladığınızda ya da 58 yaşınızı doldurduğunuzda emekli
olabiliyorsunuz. Şu an itibariyle SSK dahil, askerlik borçlanması hariç 19 yıl 5
ay 15 gün (7005 gün) hizmetiniz var. 25 yılla emekli olmak isterseniz askerlik
borçlanması yapıp 20 ay (600 gün) daha kazanır, kalan 1395 günü isteğe bağlı
sigortalı olarak tamamlayabilirsiniz. Yaştan emekli olmayı düşünürseniz askerlik
borçlanması yapmanıza gerek yok. Bundan sonra prim ödemeseniz de 58 yaşınızı
doldurduğunuzda Bağ-Kur’dan emekli olursunuz.
SSK’dan emeklilik için normal emeklilikte olsa
yaştan emeklilikte olsa Bağ-Kur’dan sonraki 600 günü (SSK kapsamındaki) 1260
güne tamamlamanız gerekiyor. 1260 günü tamamladığınızda muhtemelen 25 yıllık
sigortalılık süreniz de tamamlanmış olacağından askerlik borçlanması yapmanıza
gerek yok. Ancak 10 ay içinde SSK’lı bir iş bulup kesintisiz çalışmanız halinde
1260 günü tamamladığınızda 25 yılın dolmasına az bir süre kalabilir. Bu durumda
25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamak için gereken süre kadar askerlik
borçlanması yapabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |