|
2006 yılı gelirlerinin beyanı ve 2007 yılı
vergileri
Yahya Arıkan İSMMMO Başkanı - 06 Ocak 2007 Cumartesi
Gelir Vergisi Kanunu'na göre gerçek kişilerin bir takvim yılı içinde elde etmiş
oldukları gelir ve kazançları 1-15 Mart 2007 tarihleri arasında yıllık gelir
vergisi beyannamesi ile beyan edilip, tahakkuk eden vergiler Mart/2007 ve
Temmuz/2007 tarihleri arasında iki taksitte ödenecektir. 2006 takvim yılında
elde edilecek gelirlerin çeşitlerine göre beyan durumları aşağıda
belirtilmiştir.
1) Ticari, zirai ve mesleki kazançlar:
Gerçek kişilerin, ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarından 2006 takvim
yılında elde etmiş oldukları kazançları için 1-15 Mart/2007 tarihinde yıllık
gelir vergisi beyannamesi verecekler, tahakkuk eden vergileri Mart/2007 ve
Temmuz/2007 tarihleri arasında iki taksitte ödeyeceklerdir.
2) Basit usulde vergileme:
Gelir Vergisi Kanunu'na göre basit usulde vergilendirilen gerçek kişiler; 2006
takvim yılında elde etmiş oldukları kazançları için 1-15 Şubat/2007 tarihinde
yıllık gelir vergisi beyannamesi verecekler, tahakkuk eden vergileri şubat /2007
ve Haziran/2007 tarihleri arasında iki taksitte ödeyeceklerdir.
3) Gayrimenkul sermaye iratlarının (Kira geliri) vergilendirilmesi:
Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesinde belirtilen mal ve haklarının kiraya
verilmesinden elde edilecek kira gelirlerinin vergilendirilmesi ve beyanı
aşağıdaki gibi olacaktır.
a) Konut kira gelirleri:
Konut kira geliri, 2.200 YTL'yi aşanlar, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermek
zorundadır. Beyanname vermek zorunda olanlar, kira gelirinin, 2.200 YTL'si gelir
vergisinden istisnadır. Ancak ticari, zirai ve mesleki kazancını yıllık
beyanname ile bildirenler, bu istisnadan yararlanamayacaktır. (GVK Md. 21/2)
Mükellefler elde etmiş oldukları kira gelirlerinden yüzde 25 Götürü gider düşme
hakkına sahiptirler. (GVK Md. 74/11)
Karı ve kocanın ayrı ayrı kira geliri var ise ya da kira alınan gayrimenkule
ortak iseler, konut kira geliri ile ilgili 2.200 YTL'lik istisnadan ayrı ayrı
yararlanacak ve ayrı beyanname verecekler. Kira gelirini beyan etmeyenlerden,
ödemedikleri vergi, cezalı olarak alınacak. Beyanda bulunmayanlar; 2.200 YTL'lik
konut kira geliri istisnasından yararlanamayacaklar.
Örnek:
2006 takvim yılında konuttan elde edilen kira geliri: 6.000.-YTL
istisna (-): 2.200.- YTL
Kalan: 3.800.-YTL
Götürü gider %25 (-): 950.-YTL
Vergi matrahı: 2.850.-YTL
Ödenecek gelir vergisi (2006 tarifesine göre): 427,50 YTL
b) İşyeri kira gelirleri:
Sahip olunan gayrimenkullerini işyeri olarak kira verenlerden, kiracıları kira
bedelinden yüzde 22 gelir vergisi (Stopaj) kesmek zorundadırlar. işyeri kira
geliri elde edenler de yukarıda belirtilen 2.200.-YTL istisna yoktur. Ancak
yüzde 25 götürü gider kullanmak hakkına sahiptirler. İşyeri sahiplerinin 2007
yılında elde ettikleri gayri safi (Brüt) kira gelirleri 18.000.-YTL'yi aşmıyor
ise yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyeceklerdir. 18.000.-YTL aşılması
halinde tamamı beyan edilecektir.
Örnek:
2006 takvim yılında işyerinden elde edilen kira geliri (Brüt): 90.000.-YTL*
Götürü gider %25 (-): 22.500.-YTL
Vergi matrahı: 67.500.-YTL
Hesaplanan gelir vergisi (2006 tarifesine göre): 18.815.-YTL
Mahsup edilecek vergi (-): 19.800.-YTL
iade edilecek gelir vergisi: 985.-YTL
. Kiracı, brüt kira ödemesinden (90.000.- x %22) = 19.800.-YTL gelir vergisi
stopajı yapmıştır.
4) Dört yıldan az elde tutulan gayrimenkullerin satılması halinde
vergilendirme:
Gerçek kişilerin sahibi oldukları gayrimenkulleri satmaları halinde elde
edecekleri kazançları Gelir Vergisi Kanunu "Değer artış kazancı" olarak
tanımlamıştır.
Gayrimenkullerin elden çıkartılması durumunda, bunların iktisap (edinme) bedeli,
elden çıkartıldığı ay hariç olmak üzere, ÜFE oranına göre yükseltilecek. Satış
tutarı ile yükseltilmiş alım bedeli kıyaslanacak.
Ortaya çıkan kazançtan 6.000.- YTL istisna düşülecek, (GVK mükerrer Md. 80/6)
kalan tutar için gelir vergisi beyannamesi verilecektir.
Örnek:
Şubat/2003'te 100.000.-YTL satın alınan gayrimenkul Kasım/2006 tarihinde
250.000.-YTL satılmıştır. Gayrimenkul sahibinin mülkiyetinde (4) yıldan az
kaldığı için elde edilecek değer arış kazancı vergilendirilmesi gerekir. Şayet
elde tutulma süresi dört yıldan fazla olsa idi elde edilecek kazanç tutarı ne
olur ise olsun vergilendirilmeyecektir. Değer artış kazancının hesaplanması
aşağıdaki gibi olacaktır.
Şubat/2003 tarihindeki ÜFE endeksi 99,12
Ekim/2006 tarihindeki ÜFE endeksi (satıştan bir önceki ay) 137,03
100.000 x 137,03
99,12
= 138.247.-YTL
Satış bedeli: 250.000.-YTL
Artırılmış alış bedeli (-): 138.247.-YTL
Kalan: 111.753.-YTL
İstisna (-): 6.000.-YTL
Değer artış kazancı (Vergi matrahı): 105.753.-YTL
Ödenecek gelir vergisi (2006 tarifesine göre): 32.204.-YTL
5) Hazine bonosu ve devlet tahvili alım-satımı ve faiz gelirlerinin
vergilendirilmesi:
a) 26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilen Hazine bonosu ve devlet
tahvilleri alım-satım kazancı:
26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilen devlet tahvili ve Hazine
bonolarını 2006 yılında elden çıkartılması durumunda, bunların iktisap (edinme)
bedeli, elden çıkartıldığı ay hariç olmak üzere, ÜFE oranına göre yükseltilecek.
Satış tutarı ile yükseltilmiş alım bedeli kıyaslanacak. Ortaya çıkan kazançtan
191.089.-YTL istisna düşülecek, kalan tutar 18.000.-YTL'yi aşıyorsa, yıllık
gelir vergisi beyannamesi verilecek.
01/Ocak/2006 tarihinden sonra ihraç edilen HB ve DT'lerin elden çıkartılması
durumunda, satış kazancı yüzde 10 stopaja tabi tutulacak. Kazancın tutarı ne
olursa olsun beyanname verilmeyecek. Bu uygulama, 31.12.2015 tarihine kadar
devam edecek (GVK geçici Md. 67).
b) 26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilen hazine bonosu ve devlet
tahvilleri faiz gelirleri:
26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilmiş YTL cinsinden, Hazine
bonosu devlet tahvili faiz gelirlerinden yüzde 46,5 oranında enflasyon indirimi
yapılacak. (GVK 260 seri nolu genel tebliğ) bu indirim yapıldıktan sonra kalan
tutardan 191.089.-YTL istisna düşülecek, kalan tutar 18.000.-YTL'yi aşıyorsa
yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek.
Örnek:
01/01/2006 tarihinden önce ihraç edilen HB-DT faiz geliri: 650.000.-YTL
Enflasyon indirimi (GVK Md. 76) yüzde 46,5 (-): 302.250.-YTL
Kalan: 347.750.-YTL
İstisna (GVK geçici Md. 59) (-): 191.089.-YTL
Vergi matrahı: 156.661.-YTL
Ödenecek gelir vergisi (2006 tarifesine göre): 50.021.-YTL
01/Ocak/2006 tarihinden sonra ihraç edilen HB ve DT'lerin faiz geliri tutarı ne
olursa olsun beyan edilmeyecek. Faizler ödenirken, sadece yüzde 10 stopaj
yapılacak.
Bu uygulama, 31.12.2015 tarihine kadar devam edecek. (GVK geçici Md. 67)
6) Mevdut faiz gelirlerinin vergilendirilmesi:
Menkul kıymet vergilemesinde 01.01.2006-31.12.2015 tarihine kadar uygulanacak
kurallar, Gelir Vergisi Kanunu'na 30.12.2004 tarih ve 5281 sayılı kanunla
eklenen geçici 67. maddede düzenlenmiştir. Eklenen maddeye göre;
2006 yılından gelir sahibinin gerçek veya tüzel kişi ya da dar veya tam mükellef
olması, vergi mükellefiyeti bulunup bulunmaması, vergiden muaf olup olmaması ve
elde edilen kazancın vergiden istisna olup olmaması bakılmaksızın menkul
değerlerden elde edilen kazanç üzerinden yüzde 15 stopaj yapılacaktır. Buna
göre;
. Bankalardan ve özel finans kurumlarından YTL ve döviz cinsinden elde edilen
faiz gelirlerinden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi yapılacaktır.
. Bankalardan ve özel finans kurumlarından YTL ve döviz cinsinden elde edilen
repo gelirlerinden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi yapılacaktır.
. Her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi, Kamu
Ortaklığı İdaresi ve Özelleştirme İdaresi'nce çıkarılan menkul kıymetlerden
sağlanan gelirler üzerinden ödemeyi yapanlar tarafından yüzde 10 oranında stopaj
yapılacaktır.
. Off-shore mevduat hesaplarından elde edilen faiz gelirlerinde stopaj
uygulanmayacak olup, bu gelirler beyana tabi olacaktır.
Bankalar ve aracı kurumların takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle
yapacakları stopaj için ayrı muhtasar beyanname düzenleyecekler ve bağlı
oldukları vergi dairelerine vereceklerdir.
7) İMKB'de işlem gören hisse senetlerinin alım-satımından elde edilen
kazançlarda vergilendirme:
Gerçek kişilerin elde ettiği, borsa kazançlarının vergilendirilmesinde, 2006 ve
izleyen yıllara ilişkin vergilendirme, aşağıdaki gibi olacak:
. Bir yıl içinde elden çıkartılan hisse senetlerinden sağlanan kazanç, yüzde 10
oranında stopaja (vergi kesintisine) tabi olacak. Bu uygulamada, borsa ve aracı
kurumlar, alım-satımına aracılık ettikleri hisse senetlerinin, alım-satım
farkından yüzde 10 oranında, vergi kesintisi yapacaklar.
. Alım-satım kazancının belirlenmesinde, 'ilk giren ilk çıkar yöntemi esas
olacak. Ağırlıklı ortalama yöntemi, yalnızca gün içindeki alım satımlara
uygulanacak.
. Bir yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin, elden
çıkartılmasından sağlanan kazançlar, stopaja tabi olmayacak ve beyan da
edilmeyecek.
8) İMKB'de işlem görmeyen hisse senetlerinin alım-satımından elde edilen
kazançlarda vergilendirme:
Borsa dışındaki hisse senetlerinin, gerçek kişilerce elden çıkartılması
durumunda;
. Edinme tarihinden itibaren iki yıl içinde elden çıkartılan hisse senetlerinden
sağlanan kazançlar, gelir vergisine tabi olacak ve yıllık beyanname ile beyan
edilecek.
. Bu hisse senetlerinin satışından doğan kazanç, stopaja tabi olmayacak.
. İki yıl geçtikten sonra elden çıkartılan hisse senetlerinin kazancı, yine
stopaja tabi olmayacak ve tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek.
9) Şirketlerden elde edilen k‰r paylarının vergilendirilmesi:
Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesine göre gerçek kişilerin şirketlerden
(Anonim şirket, limitet şirket) almış oldukları k‰r payları (Temettü) menkul
sermaye iradı sayılmaktadır. Elde edilen k‰r paylarının 1/2'si Gelir Vergisi
Kanunu'nun 22. maddesine göre vergiden istisnadır.
İstisna sonrası kalan miktar 2006 için 18.000.-YTL'nın üstünde ise tamamı için
yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecektir. Beyannamede hesaplanan vergiden,
k‰r payını dağıtan şirketin kesmiş olduğu yüzde 15 gelir vergisi stopajı mahsup
edilecektir.
Örnek:
(X) AŞ'den 2006 yılında elde edilen brüt k‰r payı: 200.000.-YTL
. Kesilen gelir vergisi %15: 30.000.-YTL
Gelir Vergisi Kanunu 22. Md. istisnası 1/2: 100.000.-YTL
Beyan edilecek menkul sermaye iradı (K‰r payı): 100.000.-YTL
Hesaplanan gelir vergisi (2006 tarifesine göre): 30.190.-YTL
. Mahsup edilecek vergi (-): 30.000.-YTL
Ödenecek gelir vergisi: 190.-YTL
2007 vergileri
1982 yılında yapılan düzenleme ile Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 298.
maddesinde yer alan "Yeniden değerleme" ölçüsü Türk vergi sistemi içine dahil
olmuştur. Maliye Bakanlığı, 2007 yılında uygulanmak üzere 2006 yılı sonu
itibariyle yeniden değerleme oranını VUK 363 seri numaralı Genel Tebliği ile
yüzde 7.8 olarak belirlemiştir. çeşitli vergi ve harçların, her yıl yeniden
Değerleme oranı kadar artırılması, "Rutin" bir uygulamadır.
Vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda, mevcut tutarların, her yıl yeniden
değerleme oranında artırılması öngörülüyor. Hükümetin yeni yılda da "Yeniden
Değerleme" oranına bağlı kalması halinde motorlu taşıtlar vergisi, damga
vergisi, çevre temizlik vergisi, emlak vergisi, Harçlar Kanunu ve vergi
cezaları, 1/Ocak/2007 tarihinden itibaren yüzde yüzde 7.8 oranında zam
görecektir.
Yeniden değerleme oranında artırılan bazı vergi ve cezalar aşağıdaki gibidir.
Vergi ve harçlar
Mevcut tutar (YTL)
2007 tutarı YTL
Motorlu taşıtlar vergisi
Otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtı 1-3 yaş
1300 cm3 ve altı
305,00
328,00
1301-1600 cm3 arası
487,00
524,00
3501-4000 cm3 arası
6.715,00
7.238,00
4001 cm3 ve üstü
10.988,00
11.845,00
-Minibüs 1-6 yaş
365,00
393,00
Otobüs vb. 1-6 yaş 46 kişi ve üstü
1.464,00
1.578,00
Harçlar
Pasaport harçları
-6 aya kadar olanlar
88,70
95,60
-1 yıl için olanlar
126,70
136,50
-2 yıl için olanlar
213,70
230,30
Vize harçları
-Tek giriş vizeleri
152,40
164,20
-Müteaddit giriş
509,90
549,60
-Tek transit vizesi
152,40
164,20
-Çift transit
305,50
329,30
Trafik harçları
-A sınıfı sürücü belgesi
54,90
59,10
-B sınıfı sürücü belgesi
164,70
177,50
-F ve H sınıfı sürücü belgesi
54,90
59,10
Damga vergisi
Bilanço
15,30
16,40
Gelir tablosu
7,60
8,10
KDV-muhtasar beyanname
13,10
14,10
Yıllık gelir vergisi beyannamesi
19,70
21,20
Yıllık kurumlar vergisi beyannamesi
26,10
28,30
Çevre temizlik vergisi (işyerleri)
Bina grupları
1. grup 1. derece
1.537,00
1.600,00
1. grup 5. derece
614,00
660,00
7. grup 1. derece
32,00
34,00
Vergi cezaları
En az ceza haddi
-Damga vergisinde
6,00
6,40
-Diğer vergilerde
12,90
13,90
Fatura, fiş, s. meslek mak. gider pusulası,
makbuzu, sevk irsaliyesi vermemek, almamak
129,00
139,00
Fatura düzenleme sınırı
520,00 YTL
560.00 YTL
Demirbaş gider kaydetme sınırı
520,00 YTL
560.00 YTL
Emlak vergisi:
Gayrimenkullerin, emlak vergisi hesaplamasına esas alınan değeri, yeniden
değerleme oranının yarısı oranında artırılır. (% 7.8 1/2) = yüzde 3.9
örneğin : 2006 yılında 100.-YTL emlak vergisi ödeyen kişi 2007 yılında yüzde 3.9
artırımlı yani 103,90 YTL emlak vergisi ödeyecek.
Fatura ve fiş kesmeyene 139 YTL ceza
1/Ocak/2007'den itibaren; fatura, serbest meslek makbuzu, yazarkasa fişi ve
perakende satış fişi düzenlemeyenlere, sinema, konser salonu ve tiyatro gibi
eğlence yerlerinde; giriş bileti kesmeyenlere ya da taşımacılık yapıp da yolcu
bileti düzenlemeyenlere, düzenlemedikleri her belge için 139 YTL "özel
usulsüzlük cezası" kesilecek.
Bu belgeleri almayanlara (Nihai tüketici), fiilin inceleme elemanınca tespit
edilmesi koşulu ile her belge için 27 YTL 80 YKr özel usulsüzlük cezası
kesilecek.
Sevk irsaliye cezası:
Sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi ve günlük müşteri listesi
düzenlemeyen, kullanmayan ve bulundurmayanlara, her bir belge için 139 YTL özel
usulsüzlük cezası kesilecek.
Serbest meslek makbuzu:
Mali müşavirler, muhasebeciler, avukatlar, mimarlar ve doktorlar tahsil
ettikleri paralar için, "Serbest meslek makbuzu" düzenlemek zorundalar.
Aksi halde, verilmeyen her makbuz için en az 139 YTL özel usulsüzlük cezası
kesilecek.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti - (0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|