|
Reform ertelendi, 100 bin dul ve yetim aylıksız kaldı
Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu dün yaptığı
açıklamada “Sosyal güvenlik reformunu zorunlu olarak 2008’e erteledik” dedi. Bu
erteleme ile, 10 yıldan az çalışan memurların dul ve yetimlerine bağlanacak
aylık da gelecek yıla kalmış oldu
Yahya Arıkan - İstanbul SMMM Odası Bşk. 25 Mart 2007 Pazar
Kamuoyunda sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ocak 2007 günü yürürlüğe girecekti. Anayasa
Mahkemesi’nin iptal kararıyla birlikte 6 ay süreyle ertelenen Sosyal Güvenlik
Reformu’nun yürürlük tarihi yeniden 6 ay daha erteleniyor.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı, kamuoyunda sosyal güvenlik reformuna yapılan
eleştirilerin de giderilmesi için bir fırsattır. Yapılması gereken, yasanın
eksiklik ve aksaklıklarının düzeltilmesi ve bir an önce reformun uygulamaya
geçirilmesidir.
Reformun ertelenmesi ile 10 yıldan az prim ödeyen memurların dul ve yetimlerine
ödenecek aylık da 2008 yılına kaldı. Halen memurların dul ve yetimlerine ölüm
aylığı bağlanabilmesi için en az 10 yıl prim ödenmesi gerekiyor. Bu nedenle 10
yıldan az hizmeti olduğu için 100 bin civarındaki memurun dul ve yetimine aylık
bağlanılamamış durumda. Sosyal güvenlik reformu yürürlüğe girseydi 5 yıldan beri
sigortalı olup 900 gün prim ödemesi olan memurların dul ve yetimlerine aylık
bağlanabilecekti.
Aşağıda, reformla birlikte vatandaşların uğradıkları hak kayıplarının bir
kısmı açıklanmıştır:
1- İşsizlere, emeklilik primi ödenmeyecek...
Halen işsizlik sigortasından yararlananlara Türkiye İş Kurumu tarafından sadece
6, 8 ve 10 ay süreyle işsizlik ödeneği veriliyor. Sosyal güvenlik reformu
yürürlüğe girseydi işsizlere emeklilik primleri de ödenecekti.
2- Tüm çocuklar sağlık sigortası güvencesi altında olacaktı...
Reform yürürlüğe girmiş olsaydı, anne ve babası kayıtdışı ya da sigortasız dahi
olsa 18 yaşını dolduruncaya kadar tüm çocuklar hiçbir belge istenmeden Nüfus
Cüzdanı ile her türlü sağlık yardımı alabileceklerdi.
3- Süt parası artmayacak
Reformla birlikte 2007 yılında SSK’lı, T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi,
Bağ-Kur’lu ayrımı yapılmaksızın her doğan çocuğa 6 ay süreyle asgari ücretin
onda biri kadar, yani 56.25 YTL olmak üzere toplamda 337,50 YTL süt parası
verilecekti.
4- Bağ-Kur’lu yetim kızlara çeyiz parası verilemeyecek
Reform yürürlüğe girmiş olsaydı ’Evlilik ve Çeyiz Yardımı’ uygulamasındaki
ayrımcılık sona erecekti. İşçi, memur, Bağ-Kur’lu ayrımı olmaksızın, kurumdan
gelir veya aylık almakta iken evlenen (erkek veya kadın) eşler ile kız
çocukları, 12 aylık aylıkları tutarında evlilik ve çeyiz yardımı alabilecekti.
5- Cenaze yardımı artmayacak
Halen, SSK’lı vefat ederse ailesine veya cenazeyi kaldıran kimselere 234.92 YTL,
Bağ-Kur’lu vefat ederse 185.56 YTL ve memur vefat ederse 850.16 YTL cenaze
yardımı veriliyor. Reformla SSK’lı, Bağ-Kur’lu, memur ayrımı yapılmaksızın bütün
sigortalılar brüt asgari ücretin üç katı tutarında (2006 yılı asgari ücretine
göre 1593 YTL) cenaze yardımı alacaklardı.
6- Esnaf-sanatkarlar iş kazası ödeneği alamayacak
Reform yürürlüğe girmiş olsaydı, iş göremedikleri sürelerde ve hastanelerde
tedavi için kaldıkları dönemde ticari faaliyetlerine devam edip edemeyeceklerine
bakılmaksızın esnaf ve sanatkarlar bildirdikleri kazançlarının üçte ikisi kadar
geçici iş göremezlik ödeneği alacaklardı.
7- Bağ-Kur’lular doğum ve istirahat parası alamayacak
Reform yürürlüğe girseydi, bayan esnaf-şirket ortaklarının doğum halinde veya
tüm Bağ-Kur’luların yatarak tedavi gördükleri veya evlerinde raporla istirahatli
kaldıkları sürece geçici iş görmezlik ödeneği verilecekti.
8- Bağ-Kur’lular sağlık yardımından yararlanamayacak
Halen, ilk defa Bağ-Kur’lu olanlar sağlık yardımından yararlanabilmek için en az
sekiz ay sağlık primi ödemek zorundalar. Reform yürürlüğe girseydi, Genel Sağlık
Sigortası ile birlikte 30 gün prim ödeyen hemen sağlık yardımlarından
yararlanmaya başlayacaktı.
İşten ayrılmadan emeklilik başvurusunda bulunmayın
31.12.1994’de SSK’dan emekli olma dilekçesi
verdim. Çeşitli nedenlerle emekli aylığını ancak 13 ay sonra alabildim. Bu arada
çalışmama devam ettim. İki ayrı iş yerinde çalışıyordum. Bu iş yerlerinden
birisi 23 Haziran 1995’e kadar normal pirim ödemesini sürdürdüğü için 19 Eylül
2006’da yaşlılık aylığım kesildi ve almış olduğum miktar toplamı adıma borç
olarak kaydedildi. Ne yapabilirim?
Fatih Genç
CEVAP: Emeklilik başvurusu yaptığınızda, mutlaka çalıştığınız işyerinden
ayrılmanız gerekmekteydi. İşten ayrılmadan emeklilik başvurusu yaptığınız için
emekli aylığınız kesilmiş. İdari açıdan yapabileceğiniz herhangi bir şey yok.
Konuyu yargıda çözmeniz gerekmektedir.
İşe ilk giriş tarihinizin bir önemi bulunmuyor
1961 doğumluyum ve ilk defa 20. 04. 1982 tarihinde Bağ-Kur’lu olarak 1 yıl 10 ay
pirim ödemem var, SSK’ya ise 137 gün pirim ödedim. 1987 yılından itibaren ve
halen 657’ye tabi devlet memuru olarak çalışmaktayım ve askerlik borçlanmamı
yapıp yatırdım. Ne zaman emekli olabilirim? Mahir Yılmaz
CEVAP: Gerek Bağ-Kur’luların ve gerekse de devlet memurlarının emekliliğinde ilk
işe giriş tarihinin bir önemi bulunmamaktadır. 23.05.2002 tarihindeki hizmet
süresi dikkate alınarak sigortalıların emekli olabileceği yaş belirlenmektedir.
Memuriyetten emekli olabilmeniz için mutlaka 25 tam yılı doldurmanız gerekir.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti - (0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|