|
Yapı kooperatifinin vergi muafiyeti şarta
bağlı
Yahya Arıkan İstanbul SMMM Odası Bşk. 22
Temmuz 2007 Pazar
Yapı kooperatifleri, Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre vergiden muaf. Ancak
muafiyetin, sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve
üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara
dağıtılmaması gibi şartları var.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre; tüketim ve taşımacılık kooperatifleri
hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,
yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek
akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine (Yapı
kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse
için bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz) ilişkin
hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve
şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim
kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek
kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen
kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara
yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına
tescil edilmiş olan yapı kooperatiflerinin kurumlar vergisinden muaf oldukları
hükme bağlanmıştır.
Kurumlar vergisi kanununda belirtilen yazılı şartları sağlayamayan yapı
kooperatiflerinin muafiyeti 1/1/2006 tarihi itibarıyla sona ermiş sayılır
hükmüne yer verilmiştir.
Nasıl yararlanılacak?
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri göz önünde bulundurulduğunda,
kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olabilmesi için ana sözleşmelerinde;
Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,
Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi,
Yedek akçelerin dağıtılmaması,
Sadece ortaklarla iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait
arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde
etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz) ilişkin hükümler bulunması ve bunlara fiilen
de uyulması gerekmektedir.
Öte yandan, yapı kooperatiflerinde yukarıda belirtilen şartların yanı sıra;
kuruluşundan, inşaatın sona erdiği tarihe kadar yönetim ve denetim kurullarında,
söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel
kişi temsilcilerine veya bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya
sayılan bu kişiler ile işçi işveren ilişkisi bulunan kişilere yer vermemesi ve
yapı ruhsatı ile arsa tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş
olması şartları da aranmaktadır. Buna göre, öteden beri faaliyette bulunan ve
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurumlar vergisinden muaf olan yapı
kooperatifleri ile 2006 yılı içinde kurulmuş olan yapı kooperatiflerinin
31.12.2006 tarihine kadar yukarıda belirtilen şartların tamamını sağlamaları
gerekmektedir. Belirtilen tarihe kadar şartları yerine getirmeyen yapı
kooperatifleri hakkında 01.01.2006 tarihinden itibaren kurumlar vergisi
mükellefiyeti tesis edilmiştir.
Tarafların rızası olsa da izin hakkı kalkmaz
İşçinin, işyerine giriş tarihinden itibaren deneme süresi dahil olmak üzere, her
çalışma yılını tamamlaması halinde o yıla ilişkin ücretli izne hak kazanır. Bir
yıldan az süre için orantılı olarak yıllık ücretli izin hakkı doğmaz. Yıllık
ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Tarafların rızası olsa bile, yıllık izin
hakkı ortadan kaldırılamaz. Bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya
işlerinde çalışanlara bu Kanun’un yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri
uygulanmaz.
Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı
işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz
önüne alınır.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,
b) Beş yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamayacaktır.
Bayrama denk gelirse
Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere
verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olmamalıdır. İzin iş
sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir. Yıllık ücretli izin
günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve
genel tatil günleri izinden sayılmayacak. Bu nedenle, yıllık ücretli izinlerde
sadece iş günleri dikkate alınır. İşyerlerinde Cumartesi günü çalışılıp
çalışılmamasının bir önemi bulunmamaktadır. Cumartesi günleri yıllık izne dahil
edilecektir.
Hangi kurumdan emekli olabilirim?
SORU: SSK ve Bağ-Kur birleşecek diyorlar. Bu birleşme olduğu taktirde
Bağ-Kur’dan SSK’ya geçebilecek miyim? Diğer sorum da ben askerden önce SSK’lı
oldum, askerlik borçlanmasını yapabilir miyim? Fuat Ürün
CEVAP: Bir kurumdan diğerine, yani SSK’dan Bağ-Kur’a her zaman geçebilirsiniz.
Emeklilik öncesindeki son 7 yılda hangi kuruma fazla prim öderseniz o kurumdan
emekli olursunuz. Askerlik borçlanması yapabilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti - (0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|
