|
‘İş ortaklığı’ tüm vergiler ödenmeden
bitirilemez
Yahya Arıkan - İstanbul SMMM Odası Bşk.12
Ağustos 2007 Pazar
Devamlılık gösteren ve aynı nitelikte olan iş veya işler için değil, belirli bir
sürede bitecek bir iş için kurulan ve tam mükellefiyete tabi olan ’iş ortaklığı’
uygulaması giderek yaygınlaşıyor. Peki iş ortaklıklarında vergi uygulamaları
nasıl oluyor?
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre; tüzel kişiler ile gerçek kişilerin veya tüzel
kişilerin kendi aralarında bir işi müştereken yapmak ve kazancı paylaşmak üzere
oluşturdukları konsorsiyum biçimi olan “iş ortaklıkları” uygulamada yaygın hale
gelmiştir.
Kurulacak olan iş ortaklığının Kurumlar Vergisi mükellefi sayılabilmesi için en
az aşağıdaki unsurları taşıması gerekir.
*Ortaklardan en az birisinin Kurumlar Vergisi mükellefi olması,
*Ortaklığın belli bir işi sonuçlandırmak üzere yazılı bir sözleşmeyle kurulması,
*İş ortaklığı konusunun belli bir iş olması,
*Birlikte yapılacak olan işin belli bir süre içinde gerçekleştirilmesinin
öngörülmesi,
*İş ortaklığı ile işveren arasında bir yüklenim sözleşmesinin olması,
*Tarafların, müştereken yüklenilen işin belli bir veya birden fazla bölümünden
değil, tamamından işverene karşı sorumlu olmaları,
*İşin bitiminde kazancın paylaşılması,
*Birlikte yapılması öngörülen ve müştereken yüklenilen işin bitimi ve Vergi Usul
Kanunu’nda belirtilen mükellefiyetle ilgili ödevlerin tamamının yerine
getirilmesiyle mükellefiyetin sona ermesi.
İş ortaklığı, devamlılık gösteren ve aynı nitelikte olan iş veya işler için
değil, belirli bir sürede bitecek bir iş için kurulacak ve tam mükellefiyete
tabi olacaktır.
Hangi vergi dairesi?
Yukarıda sayılan unsurları taşımak kaydıyla, iş ortaklıkları her türlü iş için
kurulabilecektir. İş ortaklığının Kurumlar Vergisi yönünden bağlı olduğu vergi
dairesi, ortaklığın kuruluş mukavelesinde gösterilen merkezinin bulunduğu vergi
dairesidir. Mukavelede, ortaklık merkezi belirtilmemiş ise iş merkezinin
bulunduğu yer vergi dairesi, bağlı olduğu vergi dairesi olacaktır.
Belli bir iş için kurulacak olan iş ortaklığında işin bitim tarihi, taahhüt
sözleşmesinde belirlenen esaslara göre tayin olunacaktır. Ancak, işin bitimi iş
ortaklığının da sona erdiğini göstermez. Vergisel ödevlerin tamamının ikmal
edilmesinden sonra iş ortaklığı sona ermiş sayılır.
Tasfiye nasıl olacak?
Öte yandan, iş ortaklıklarının tasfiyesi, Borçlar Kanunu’ndaki adi ortaklıkların
dağılmasına ilişkin hükümlere göre yapılacaktır. Kurumlar, dilerlerse Borçlar
Kanunu’na göre adi ortaklık veya Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre iş ortaklığı
şeklinde ortaklıklar oluşturarak faaliyet gösterebilmektedirler. İş ortaklıkları
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda ayrı bir kurum olarak değerlendirilmekte ve Kurumlar
Vergisi mükellefi olarak sayılmaktadırlar.
İş ortaklıklarının faaliyetinden doğan kazanç, Kurumlar Vergisi’ne tabi
tutulmakta ve vergi sonrası kazanç ortakların hisselerine göre ortaklara
dağıtılmaktadır.
150 kadın çalıştıran yurt kurmak zorunda
Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın işçi çalıştırılan
işyerlerinde, bir yaşından küçük çocukların bırakılması, bakılması ve emziren
işçilerin çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden
ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması
zorunluluğu getirilmiştir.
Yine, 150’den çok kadın işçi çalıştırılan işyerlerinde de, 0-6 yaşındaki
çocukların bırakılması ve bakılması, emziren işçilerin çocuklarını emzirmeleri
için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir yurdun
kurulması zorunludur.
Yurt açma yükümlülüğünde olan işverenler yurtiçinde anaokulu da açmak
zorundadırlar. Yurt, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla
yükümlüdür. İşverenler, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt
açma yükümlülüğünü, gerekli nitelikleri taşıyan yurtlarla yapacakları
anlaşmalarla da yerine getirebilirler.
Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir
alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın işçilerin toplam sayısı
dikkate alınır.
*****
İsteğe bağlıya üç ay üst üste ödeme yapılmazsa iptal olur
SORU: Eşim Mart 1961 doğumlu olup, Mart 1991 isteğe bağlı Bağ-Kur girişlidir.
1998’de SSK isteğe bağlıya geçti. 5400 gün prim ödedik artık ödemiyoruz. Ne
zaman emekli olabilir?
Ödeme yapmadığımız için dilekçe vermeli miyiz?
Metin Erten
CEVAP: Eşinizin SSK’dan emeklilik için 20 yıl sigortalılık süresini, 47 yaşını
ve 5450 gün sayısını doldurması gerekmektedir. Bu durumda 2011 yılı Mart ayından
sonra 5450 günü doldurarak emekliliğe hak kazanmaktadır.
SSK isteğe bağlı sigortasına devam edenlerin sigortalılıkları; sosyal güvenlik
kuruluşlarına tabi olarak çalışmaya başlama, sona erdirme talebinde bulunma,
sigorta primini art arda üç ay ödememe, tahsis talebinde bulunma ve sigortalının
ölümü hallerinde sona erdirilmektedir.
Bu nedenle sigorta primini art arda üç ay ödememeniz halinde isteğe bağlı
sigortanız kendiliğinden sona ereceğinden dilekçe vermeyebilirsiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti - (0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|