|
Kazancınızı doğru belirleyin istisna
cezaya dönüşmesin
Yahya Arıkan - İSMMMO Bşk -
02 Eylül 2007 Pazar - İstanbul
Taşınmaz, kurucu hisse veya
rüçhan hakkı satışından doğan kazançların yüzde 75’i Kurumlar Vergisi’nden muaf
tutuluyor.
Taşınmaz, kurucu
hisse veya rüçhan hakkı satışından doğan kazançların yüzde 75’i Kurumlar
Vergisi’nden muaf tutuluyor. 5 yıl içinde başka hesaba aktarılması, yurtdışına
transferi gibi durumlarda tahakkuk ettirilmeyen vergiler ceza ve gecikme
faiziyle alınır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1(e) bendinde; taşınmazlar ve iştirak hisseleri
ile kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından doğan
kazançlara ilişkin istisna düzenlenmektedir. İstisnanın amacı, kurumların bağlı
değerlerinin ekonomik faaliyetlerde daha etkin bir şekilde kullanılmasına olanak
sağlanması ve kurumların mali bünyelerinin güçlendirilmesidir. Bu bentte
belirtilen koşulların sağlanması halinde, kurumların en az 2 tam yıl (730 gün)
aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip
oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından
doğan kazançların yüzde 75’lik kısmı Kurumlar Vergisi’nden istisna edilmektedir.
Bu değerlerin satışından elde edilecek kazancın istisnadan yararlanan kısmının,
şirket bilançosunda pasifte özel bir fon hesabına alınması ve satışın yapıldığı
yılı izleyen 5’inci yılın sonuna kadar söz konusu fon hesabında tutulması
gerekmektedir.
Fon hesabındaki kazancın sermayeye ilavesi mümkündür. Ancak, bu kazanç tutarının
sermayeye ilave dışında, 5 yıl içinde başka bir hesaba nakledilmesi, işletmeden
çekilmesi veya dar mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılması ya da kurumun
tasfiyesi halinde, istisna uygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk etmeyen
vergiler vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir.
İstisna, satış kazancının yüzde 75’ine uygulandığından, kazancın tamamının fon
hesabına alınma şartı bulunmayıp, sadece istisnadan yararlanan kazanç kısmının
söz konusu fon hesabına alınması yeterlidir.
İki yıl içinde tahsil edilmeli
Örnek: 5 Mayıs 2007 tarihinde taşınmaz satışından 200.000 YTL kazanç elde
edilmiş ve bu kazanç tutarının yüzde 75’i olan 150.000 YTL için 2007 yılı geçici
vergi dönemlerinde ve yıllık Kurumlar Vergisi beyannamesinde istisnadan
yararlanılmıştır. İstisnadan yararlanılan bu tutarın pasifte özel bir fon
hesabına alınması ve fon hesabında bulunan bu tutarın 31.12.2012 tarihine kadar
da sermayeye ilave dışında başka bir hesaba aktarılmaması veya işletmeden
çekilmemesi gerekmektedir.
Peşin satışlarda olduğu gibi vadeli satış halinde de satıştan doğan kazanç
kısmının yüzde 75’i, 5 yıl süreyle özel bir fon hesabında tutulmak şartıyla
satışın yapıldığı dönemde istisnadan yaralanabilecektir. Ancak, satış bedelinin
tamamının, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar
tahsil edilmesi şarttır.
Özel fon hesaabında durmalı
Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle
zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi
ile birlikte tahsil edilecektir. Bu nedenle, mükelleflerin istisna
uygulayabilecekleri kazanç tutarını doğru olarak belirlemeleri gerekmektedir.
İstisna uygulamasında, satışın yapıldığı yılı izleyen 5’inci yılın sonuna kadar
pasifte özel bir fon hesabında tutulması gereken kazançların, 5 yıl içinde başka
bir hesaba (sermayeye ilave hariç) nakledilmesi, işletmeden çekilmesi, dar
mükellef kurumlar tarafından yurtdışına transfer edilmesi veya bu süre içinde
işletmenin tasfiyeye girmesi halinde, bu işlemlere tabi tutulan kazanç kısmı
için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler,
Vergi Usul Kanunu uyarınca vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile alınacaktır.
Fon hesabında tutulması gereken süreden, satışın yapıldığı yılı izleyen 5’inci
yılın sonuna kadar olan sürenin anlaşılması gerekir. Kazancın sermayeye ilave
edilmesinde de aynı süre geçerli olacaktır.
Üniversiteli stajyerler SSK’lı olamaz
Stajyer öğrenciler; gördükleri eğitim, öğrenim gördükleri eğitim kurumunun
yönetmeliği veya burs aldıkları kurumların şartları gereğince uygulamalı öğrenim
yapmaları zorunlu bulunan öğrencilerdir. Özellikle yaz aylarında fakülte, yüksek
okul, meslek yüksek okulu öğrencileri işletmelerde staj yapmaktadır. Bu
öğrenciler, işletmelerde yaptıkları stajları süresince bir ücret almış olsalar
dahi sigortalı sayılmayacaklardır. Yani SSK sigortalısı olmaları
gerekmemektedir.
Ancak, stajın dışında lise veya yüksek okuldan mezun olmuş veya öğrenimi süren
bir öğrenciyi stajyer sıfatıyla çalıştırdığı takdirde bu öğrenciler normal
çalışanlar gibi sigortalı sayılacak ve aynı prim oranları üzerinden
bildirileceklerdir.
Bağ-Kur’a prim ödemiş olmak ilerde SSK’ya geçişe engel değil
SORU: Toplam 871 günüm var. 17.10.2000 tarihinde de Bağ-Kur’a geçtim ve 6
yıl 4 ay Bağ-Kur günüm var. Bu durumda Bağ-Kur da devam edersem ne zaman emekli
olurum? SSK’ya dönüş imkanım var mı? İki kurum birleştikten sonra da SSK’ya
dönebilir miyim? SSK’ya dönersem ne zaman emekli olabilirim? Askerlik
borçlanmasını da dikkate almanızı rica ederim.
Fuat Türün
CEVAP: Okurumuzun Bağ-Kur’dan emekli olabilmesi için mutlaka 25 tam yılı
doldurması gerekmektedir. Bağ-Kur’a da prim ödemiş olmanız ilerde SSK’ya
geçmenize engel değildir. Bağ-Kur’lu olmanızı gerektiren faaliyete son
verdiğiniz takdirde SSK’lı olarak çalışabilirsiniz. Ancak, SSK’dan emekli
olabilmeniz için son 7 yıl içinde SSK’ya en az bin 260 gün prim ödemeniz
gerekmektedir. Bu durumda, 50 yaşını ve 5 bin 375 günü doldurmak koşuluyla
01.01.2016’dan sonra SSK’dan emekli olabileceksiniz. Ancak, askerden sonra
sigortalı olduysanız, askerlik borçlanması yapmanız halinde daha erken emekli
olabileceksiniz.
İktisadi Dayanışma Gazetecilik Matbaacılık ve
Danışmanlık Ltd.Şti - (0212) 325 71 21-281 85 26 -281 85 30
|