|
Vergi kaçıranı ihbar edenin ikramiyesine
vergi kesilmez
Yahya Arıkan - İstanbul SMMM Odası Bşk. 18
Kasım 2007 Pazar
Somut delillere dayanan bir dilekçe ile vergi
kaçıranları ihbar eden muhbirlere, kesilen vergi cezasının yüzde 10’u kadar
ikramiye ödeniyor. Muhbirin ihbarı sonucu elde ettiği ikramiye ise gelir
vergisinin konusuna girmiyor
1931 yılında çıkartılan ve halen yürürlükte 1905 Sayılı “Menkul ve Gayrimenkul
Emval ile Bunların İntifa Haklarının ve Daimi Vergilerin Mektumlarını Haber
Verenlere Verilecek İkramiye Hakkında Kanun” ihbar ve ihbar ikramiyesi sistemini
belirler. İlgili kanun ile, mevcut vergi kayıp ve kaçağının vergi idaresine
haber verilmesi ve sonucunda kesinleşecek vergi ve cezalara uygulanacak belirli
nispetlerde ikramiye verilmesi öngörülerek, vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi
amaçlanmıştır.
Yanıltıcı isim koymayın
İhbar, suçun kişiler ya da kamu görevlilerince yetkili makamlara duyurulmasıdır.
İhbar yazılı bir şekilde yapılır. Eğer sözlü olarak yapılmışsa bu bir tutanağa
geçirilir. İhbar konusu suçu yetkili makamlara bildiren muhbir, dilekçesinde suç
olduğunu iddia ettiği olayı delilleriyle ve somut bir biçimde ortaya koymak
zorundadır.
Belli bir konuyu ihtiva etmeyen, yargı mercilerinin görevine giren konularla
ilgili olan veya dilekçe sahibinin adı soyadı, adresi ve imzası bulunmayan veya
yanıltıcı isim ve adres bulunan dilekçeler incelenmez ve işleme konulmaz. Ancak,
bu tarzda yapılan ihbar veya şikayet konusu dilekçelere, inandırıcı mahiyette
olayla ilgili yeterli bilgi ve belgeler eklenmiş ise herhangi bir işlem yapıp
yapmama Bakanlık yetkililerinin takdirine bırakılmıştır.
İdare ve Vergi İnceleme Elemanları ilgili Başbakanlık Genelgesi uyarınca muhbir
veya şikayetçilerin isimlerini kesinlikle gizli tutarlar ve hiçbir şekilde
açıklamazlar.
Yüzde 10 ikramiye var
Muhbirin ihbar dilekçesinde belirttiği konular somut delillere dayanmalı ve
inceleme elemanı ihbar dilekçesindeki bilgiler sayesinde vergi tarhiyatı
istemelidir. Aksi durumda, vergi kaçırıldığının hiçbir dayanağı olmadan iddia
edilmesi muhbire ikramiye ödenmez.
1905 Sayılı Kanununda Vergi kayıp ve kaçağını Vergi idaresine haber verenlere,
tahakkuk edecek vergi ve bu vergiye bağlı olarak kesilen cezalar toplamı
üzerinden yüzde 10 nispetinde ikramiye ödeneceği belirtilmiştir. Muhbirin ihbarı
sonucu elde ettiği ikramiyenin, gelir vergisinin konusuna girmediği
görülmektedir.
Gelir vergisinin konusuna girmeyen ihbar ikramiyesi ivazsız bir intikal olarak
değerlendirildiği için veraset ve intikal vergisinin konusuna girmekte ve bu
kanun hükümleri uyarınca vergilendirilmektedir.
İşsizlik yardımı için 600 gün prim şart
İşsizlik çalışanın en büyük korkusudur. İşte işsiz kalan sigortalıların bu
sürede en azından belli bir dönem için işsizlik yardımı ödenmektedir. İşsizlik
sigortası yasası, işsiz kalan kişiye işsizlik ödeneği dışında bazı ek imkanlar
da sağlar. İşsizlik sigortasından yararlanmaya hak kazanan kişi işsiz kaldığı
süre içindeki tedavilerini yaptırabilir, yeni bir iş bulması için devletten
yardım alır, meslek eğitiminden yararlanabilir.
Maaş için ne yapmalı?
İşsizlik sigortası yardımlarından faydalanmak için sadece işsiz kalmak yeterli
değildir.
* Sigortalılardan iş sözleşmeleri 4447 sayılı yasada belirtilen hallerden
birisine dayalı olarak sona erenler, resmi kimlik belgesi ve işveren tarafından
düzenlenen “işten ayrılma bildirgesi”yle iş sözleşmesinin sona erdiği tarihi
izleyen günden itibaren 30 gün içinde, işyerinin bağlı bulunduğu yerdeki İş-Kur
müdürlüğüne talep dilekçesi ile şahsen müracaat edeceklerdir.
* Sigortalının, işsizlik sigortası ödeneğinden yararlanabilmesi için kendi istek
ve kusuru dışında işsiz kalması, son üç yıl içinde 600 gün prim ödemesi ve işsiz
kalmadan önceki 120 gün içinde de kesintisiz prim ödemiş olması ve 30 gün içinde
şahsen başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri
gerekmektedir.
* Kendi iradesiyle işsiz kalan sigortalılar işsizlik sigortası maaşından
yararlanamaz.
* Kanunda işsizlik ödeneği alabilmek için öngörülen şartları taşıyanlara, 600
gün prim ödeyene 180 gün, 900 gün prim ödeyene 240 gün, 1080 gün ve daha fazla
prim ödemiş olanlara 300 gün süre ile maaş ödenecektir.
* Ödenek miktarı, işsizin prime esas son dört aylık ücretinin ortalamasının %
50’si olarak hesaplanacaktır. Ancak, bu miktar sanayi kesiminde çalışan işçiler
için aylık asgari ücretin net tutarını (419,15.-YTL ) geçemeyecektir.
Nasıl emekli olabilirim?
SORU:10.06.1959 doğumluyum. 01.11.1981’de başlayan ve 6 ay süren sigortam var.
Sonra durdurdum, ardından 1987’de Bağ-Kur’dan yatırmaya başladım. Bugüne kadar
devam ediyor ve hiç borcum yok. 1981 ve 1987 arasındaki boşluğu yatırıp emekli
olabilir miyim? Volkan Özciğer
CEVAP: Sosyal güvenlik yasalarımıza göre, geçmiş yıllardaki gün boşluklarının
priminin ödenmesi mümkün değildir. Bundan sonra primlerinizi aksatmadan ödeyerek
gün boşluklarınızı tamamlamanızı ve askerlik borçlanması yapmadıysanız da
askerlik borçlanmasını yatırmanızı tavsiye ederiz.
İktisadi Dayanışma
Gazetecilik Matbaacılık ve Danışmanlık Ltd.Şti
- Türkiye' nin En Büyük Mevzuat Portalına
Hoş Geldiniz ! |
